Categories
Ελληνικά / Greek

“Η γυναικεία σκλαβιά” -Voltairine de Cleyre

Νύχτα στο κελί της φυλακής! Μία καρέκλα, ένα κρεβάτι, ένας μικρός νιπτήρας, τέσσερις κενοί τοίχοι τρομακτικοί στο ημίφως, ένα στενό παράθυρο χωμένο μέσα στις πέτρες, μία καγκελόφρακτη πόρτα! Πίσω από τα φρικτά σιδερένια της κάγκελα, μέσα στους τέσσερις απαίσιους τοίχους, ένας άνδρας! Γέρος, γκριζομάλλης και ρυτιδιασμένος, σακάτης και βασανισμένος. Στέκεται εκεί στην απέραντη μοναξιά του, απομονωμένος από τον έξω κόσμο. Περπατάει μπρος πίσω, μέσα στον περιορισμένο χώρο του, μακριά απ’ όλα αυτά που αγαπάει! Εκεί κάθε νύχτα, για τα επόμενα πέντε χρόνια, θα περπατάει μόνος του, ενώ τα μαλλιά του θα ασπρίζουν και τα τελευταία χρόνια του χειμώνα της ζωής του θα έρχονται και θα φεύγουν, και το σώμα του θα γερνά και θα σαπίζει. Κάθε βράδυ, για τα επόμενα πέντε χρόνια, θα στέκει μόνος του, αυτός ο δούλος, και θα υποβάλλεται από το κράτος σε μαρτύριο χωρίς κανενός είδους απαλλαγή – που ακόμη και οι γαιοκτήμονες του Νότου πρόσφεραν στους νέγρους τους – θα περνάει κάθε βράδυ εκεί, φυλακισμένος στους τέσσερις τοίχους. Κάθε βράδυ, για τα επόμενα πέντε χρόνια, μία πονεμένη γυναίκα θα περιμένει στο κρεβάτι της, θα περιμένει να περάσουν αυτές οι τρεις χιλιάδες μέρες, για να επιστρέψει αυτός ο γλυκός άνθρωπος, ο υπομονετικός, που δεν την απογοήτευσε τόσα χρόνια τώρα. Κάθε βράδυ, για τα επόμενα πέντε χρόνια, αυτό το περήφανο πνεύμα θα επαναστατεί, αυτή η καρδιά που αγαπάει θα ματώνει, αυτό το διαλυμένο σπίτι θα βεβηλώνεται. Ενώ μιλάω τώρα, την ώρα που εσείς μ’ ακούτε, εκεί μέσα στο κελί αυτού του καταραμένου σωφρονιστηρίου, του οποίου οι πέτρες πότισαν από τις οδύνες τόσων θυμάτων πραγματικά δολοφονημένων (όπως ακριβώς και έξω από τις φυλακές) από την αργή σήψη που διαβρώνει την ύπαρξη πόντο-πόντο, την ώρα αυτή που σας μιλάω, εκεί βρίσκεται ο Μόουζες Χάρμαν!

Γιατί; Γιατί, ενώ οι δολοφόνοι περπατούν ελεύθεροι στους δρόμους, και τα πρόστυχα σπίτια έχουν γίνει τόσα πολλά στην πόλη, ώστε λόγω ανταγωνισμού η αμοιβή της πορνείας έπεσε στα επίπεδα πείνας των εργατριών που φτιάχνουν πουκάμισα; Γιατί, την ώρα που οι ληστές στρογγυλοκάθονται στα έδρανα της κυβέρνησης και της γερουσίας, και το παινεμένο «προπύργιο των ελευθεριών μας», το δικαίωμα ψήφου, έχει μετατραπεί σε ζάρι, με το οποίο παίζουν οι μεγάλοι τζογαδόροι τις ελευθερίες μας; Γιατί, την ώρα που οι χειρότεροι ακόλαστοι κατέχουν τις υψηλότερες θέσεις και τρώνε το φαγητό των ηλίθιων που τους υποστηρίζουν, ο Μόουζες Χάρμαν είναι στη φυλακή; Αν είναι τόσο σπουδαίος εγκληματίας, γιατί δε βρίσκεται μαζί με τους υπόλοιπους γόνους του εγκλήματος σε δείπνο στο Delmonico ή σε ταξίδι αναψυχής στην Ευρώπη; Αν είναι τόσο κακός άνθρωπος, τι δουλειά έχει, αν είναι δυνατόν, στο σωφρονιστήριο;

Α, όχι. Δεν είναι επειδή έκανε κάτι κακό, αλλά επειδή αυτός, ένας αγνός, ένθερμος ερευνητής, που ψάχνει διαρκώς για τις αιτίες της μιζέριας των ανθρώπων που αγαπάει, με αυτή την πλατιά αγάπη που μόνο μία αγνή ψυχή μπορεί να δείξει, αναζήτησε τη ρίζα του κακού. Και αναζητώντας βρήκε ότι ο προθάλαμος της ζωής είναι μία φυλακή· το πιο τίμιο και αγνό κομμάτι του ναού της ανθρώπινης ύπαρξης, αν πραγματικά ένα κομμάτι μπορεί να είναι πιο τίμιο και αγνό από τα άλλα, ο βωμός, στον οποίο πρέπει να αφιερώνεται η πιο πιστή αγάπη, βρέθηκε συλημένος, μιασμένος, ποδοπατημένος. Ανακάλυψε μικρά βρέφη, αβοήθητα, μουγκά, μικρά πλασματάκια, γεννημένα από πάθος, να είναι καταραμένα ως ακάθαρτες ηθικές φύσεις, καταραμένα πριν τη γέννησή τους με το στίγμα της ανηθικότητας, καταδικασμένα να μοχθούν και να υποφέρουν, να μισούν τον εαυτό τους, τις μητέρες τους που τα έφεραν στον κόσμο, να μισούν την κοινωνία και αυτή να τα μισεί σ’ ανταπόδοση· μία κατάρα για την ανθρώπινη φυλή και για τα ίδια, που θα στραγγίξουν το ποτήρι του εγκλήματος μέχρι τελευταία σταγόνα. Και είπε αυτός ο φυλακισμένος με τη ριγωτή φόρμα: «Αφήστε τις μητέρες των ανθρώπων ελεύθερες! Αφήστε τα μικρά παιδιά να είναι αγαπημένα, ως γόνοι του αμοιβαίου πόθου της αναπαραγωγής. Σπάστε τις χειροπέδες από τους αλυσοδεμένους σκλάβους, ώστε να μην υπάρξουν άλλοι σκλάβοι, ούτε άλλοι τύραννοι».

Αντίκρισε, αυτός ο χυδαίος τόλμησε να αντικρύσει με καθαρά μάτια, αυτό το άρρωστο πράγμα που ονομάζετε ηθικότητα, σφραγισμένο με τη σφραγίδα του γάμου, και είδε σ’ αυτό την αποθέωση της ανηθικότητας, της αισχρότητας και της αδικίας. Είδε κάθε παντρεμένη γυναίκα ως αυτό που είναι, μία σκλάβα, που παίρνει το όνομα του κυρίου της, που τρώει το ψωμί του, δέχεται τις εντολές του και υπηρετεί τα πάθη του· που περνά τη δοκιμασία της εγκυμοσύνης και τις ωδίνες του τοκετού ανάλογα με τη θέληση του κυρίου της, που δεν ελέγχει καμία ιδιοκτησία, ούτε καν το ίδιο της το σώμα, χωρίς τη δική του συναίνεση, και από τα χέρια της μπορούν να αποσπαστούν βίαια τα παιδιά που φέρνει στον κόσμο ανάλογα με τις ορέξεις του ή να εξαφανιστούν πριν τη γέννησή τους. Λέγεται ότι η αγγλική γλώσσα έχει την πιο γλυκιά λέξη από κάθε άλλη γλώσσα – home. Αλλά ο Μόουζες Χάρμαν κοίταξε πίσω από τη λέξη και είδε το γεγονός – μία φυλακή πιο απαίσια απ’ αυτή που βρίσκεται τώρα ο ίδιος, με διαδρόμους που απλώνονται σ’ όλη την υφήλιο και τόσα κελιά, που κανείς δεν μπορεί να τα μετρήσει.

Ναι, άρχοντές μας! Η γη είναι μια φυλακή, το γαμήλιο κρεβάτι ένα κελί, οι γυναίκες είναι οι τρόφιμοι κι εσείς οι δεσμοφύλακες!

Ανακάλυψε, αυτός ο διαφθορέας, πως σ’ αυτά τα κελιά διαπράττονται τέτοιες φρικαλεότητες που κάνουν κρύο ιδρώτα να τρέχει στο μέτωπο και να σφίγγονται τα δόντια και οι γροθιές, και τα χείλη να ασπρίζουν από τρόμο και μίσος. Και ανακάλυψε επίσης ότι από τα κελιά αυτά καμιά δεν ξεφεύγει, ότι κανένας σκλάβος δεν τολμά να τσιρίξει, ότι όλα αυτά τα εγκλήματα γίνονται ήσυχα, στο σκοτεινό καταφύγιο του σπιτιού και καθαγιάζονται από τη θεία ευλογία ενός φύλλου χαρτιού· στη σιωπή και τη σκιά του πιστοποιητικού γάμου η πορνεία και ο βιασμός διαπράττονται ελεύθερα και κατά περίπτωση.

Ναι, γιατί είναι πορνεία, όταν η γυναίκα υποτάσσεται σεξουαλικά στον άντρα, χωρίς πόθο εκ μέρους της, προκειμένου να τον «διατηρήσει πιστό», «να τον κρατήσει σπίτι», σύμφωνα με τα λεγόμενά της. (Ε, λοιπόν, αν ένας άντρας δε με αγαπάει και δε σέβεται τον εαυτό του αρκετά, ώστε να είναι «πιστός» χωρίς να με εκπορνεύει, ευχαρίστως να φύγει. Δεν έχει αρετή μέσα του να διατηρήσει.) Και είναι βιασμός, όταν ένας άντρας επιβάλλεται με τη βία σεξουαλικά πάνω στη γυναίκα του, ανεξάρτητα από το αν έχει πιστοποιητικό γάμου ή όχι. Και αυτή είναι η πιο αισχρή τυραννία, όταν ένας άντρας υποχρεώνει τη γυναίκα, που λέει ότι αγαπάει, να υποφέρει το βάρος της ανατροφής ενός παιδιού που αυτή δεν επιθυμεί, και στο οποίο, συνήθως, το ζευγάρι δεν μπορεί να προσφέρει τα απαραίτητα της ζωής. Είναι η χειρότερη απ’ όλες τις ανθρώπινες καταπιέσεις, είναι σαν του θεού! Δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο στη γη με τον άντρα τύραννο. Πρέπει να ανατρέξουμε στους ουρανούς για να βρούμε δαίμονα ο οποίος να φέρνει με τη βία παιδιά στον κόσμο, απλώς για να πεθάνουν της πείνας και να γίνουν καταραμένα αποβράσματα! Και μόνο μέσα από το νόμο του γάμου μια τέτοια τυραννία γίνεται εφικτή. Ο άντρας που εξαπατά μια γυναίκα εκτός γάμου (και, προσοχή, τέτοιος άντρας θα εξαπατήσει και εντός γάμου) μπορεί να αρνηθεί το ίδιο του το παιδί, αν είναι αρκετά κακός. Δεν μπορεί να το αποσπάσει από τα χέρια της, δεν μπορεί να το πειράξει! Το κορίτσι που έπεσε θύμα, χάρη στην αγνή και ευγενική ηθικότητά σας, μπορεί να πεθάνει στο δρόμο από την πείνα, όμως, δεν μπορεί να της επιβάλλει τη μισητή παρουσία του. Αλλά τη σύζυγό του, κύριοι, τη σύζυγό του, τη γυναίκα που σέβεται τόσο, ώστε να την αφήνει να χάνει την ατομικότητά της μέσα στη δική του, να χάνει την ταυτότητά της και να γίνεται κτήμα του, τη σύζυγό του όχι μόνο μπορεί να την υποχρεώσει να κάνει ανεπιθύμητα παιδιά, να τη βιάσει για την ευχαρίστησή του και να την έχει σαν ένα φτηνό και βολικό έπιπλο, αλλά αν δεν πάρει διαζύγιο (και δεν μπορεί να το κάνει για τέτοιους λόγους), μπορεί να την ακολουθεί όπου πάει, να μπαίνει στο σπίτι της, να τρώει το φαγητό της, να τη φυλακίσει ή να τη σκοτώσει με το δικαίωμα της σεξουαλικής του εξουσίας! Και δεν μπορεί αυτή να κάνει τίποτα γι’ αυτό, εκτός κι αν είναι αρκετά απρόσεκτος, ώστε να την κακοποιήσει με λιγότερο ωμό αλλά παράνομο τρόπο. Γνωρίζω μια περίπτωση στην πόλη σας, όπου ο σύζυγος μίας γυναίκας την ακολουθούσε για δέκα χρόνια. Νομίζω ότι τελικά είχε την καλοσύνη να πεθάνει: χειροκροτήστε τον για το μοναδικό τίμιο πράγμα που έκανε ποτέ.

Ω, δεν είναι εξαιρετική όλη αυτή η συζήτηση για τη διατήρηση της ηθικής από το νόμο του γάμου! Ω, τι απροσεξία να προσπαθείς να διατηρήσεις κάτι που δεν έχεις! Ω, υψηλή αγνότητα που φοβάται τόσο πολύ ότι τα παιδιά δε θα γνωρίζουν ποιος είναι ο πατέρας τους, επειδή, πράγματι, θα πρέπει να βασιστούν στο λόγο της μητέρας τους αντί για το πληρωμένο πιστοποιητικό κάποιου παπά της εκκλησίας ή του νόμου! Αναρωτιέμαι αν τα παιδιά θα γίνουν καλύτεροι άνθρωποι, γνωρίζοντας τι έκανε ο πατέρας τους. Θα ήμουν καλύτερα, πολύ καλύτερα, αν δεν ήξερα ποιος ήταν ο πατέρας μου, παρά να ήξερα ότι ήταν τύραννος της μάνας μου. Θα ήμουν καλύτερα, πολύ καλύτερα, αν ήμουν παράνομο παιδί σύμφωνα με τους νόμους των ανθρώπων, παρά να ήμουν παράνομη με βάση τους αμετάβλητους νόμους της Φύσης. Διότι τι σημαίνει να είσαι νόμιμο παιδί, γεννημένο «σύμφωνα με το νόμο»; Σημαίνει, εννιά στις δέκα περιπτώσεις, να είσαι το παιδί ενός άντρα που αναγνωρίζει την πατρότητα, απλά επειδή είναι αναγκασμένος να το κάνει, και του οποίου η αίσθηση της αρετής συμπυκνώνεται στην αντίληψη ότι το καθήκον της γυναίκας είναι «να κρατά τον άντρα στο σπίτι». Σημαίνει να είσαι το παιδί μίας γυναίκας που νοιάζεται περισσότερο για τα καλά λόγια της κάθε κυράτσας, παρά για την απλή τιμή του λόγου του εραστή της. Μιας γυναίκας που θεωρεί ότι η πορνεία είναι αγνότητα και καθήκον, όταν της επιβάλλεται από τον άντρα της. Σημαίνει να έχεις την Τυραννία ως πρόγονο και τη δουλεία ως λίκνο σου. Σημαίνει να διατρέχεις τον κίνδυνο να ήσουν ανεπιθύμητο παιδί, νομικά απροστάτευτο, ηθικά διεφθαρμένο πριν καν γεννηθείς, πιθανώς με δολοφονικά ένστικτα, κληροδοτημένο με υπερβολική ή καθόλου σεξουαλικότητα, που και τα δυο είναι αρρωστημένες καταστάσεις. Σημαίνει να έχεις την αξία ενός χαρτιού, ενός παλιόχαρτου σχισμένου από το περιτύλιγμα του «Κοινωνικού Συμβολαίου», που θεωρείται σημαντικότερο από την υγεία, την ομορφιά, το ταλέντο και την καλοσύνη· διότι ποτέ δε δυσκολεύτηκα να διακρίνω ότι τα παράνομα παιδιά είναι σχεδόν πάντοτε πιο όμορφα και έξυπνα από τα άλλα, ακόμη και όταν προέρχονται από συντηρητικές γυναίκες. Και πόσο ανυπέρβλητα αηδιαστικό είναι να τις βλέπεις να κοιτούν, αυτές τις συντηρητικές, πάνω από τα δικά τους ασήμαντα, αρρωστημένα παιδιά που φέρουν τα σημάδια της δικής τους δουλοπρέπειας, κάποια υγιή, όμορφα, «φυσιολογικά» παιδιά και να λένε: «Τι κρίμα, η μητέρα τους δεν ήταν ενάρετη!» Καμία λέξη για την αρετή του πατέρα των δικών τους παιδιών, μέχρι εκεί φτάνει το μυαλό τους! Αρετή! Αρρώστια, βλακεία, έγκλημα! Πόσο πρόστυχο πράγμα είναι η «αρετή»!

Τι σημαίνει να είσαι παράνομο παιδί; Σημαίνει να σε περιφρονούν ή να σε οικτίρουν αυτοί των οποίων η μοχθηρία ή ο οίκτος δεν αξίζουν ανταπόδοση. Σημαίνει να είσαι, πιθανόν, το παιδί κάποιου άντρα τόσο ποταπού, ώστε να εξαπατήσει μία γυναίκα της οποίας το σπουδαίο έγκλημα ήταν ότι πίστεψε στον άντρα που αγαπούσε. Σημαίνει να είσαι απαλλαγμένος από την προγενετήσια κατάρα μιας μητέρας δούλας, να έρθεις στον κόσμο χωρίς την άδεια του νόμου των τυράννων, που νομίζουν ότι μπορούν να τα βάλουν με τη φύση και να ορίζουν τους όρους που πρέπει να πληρούν τα αγέννητα παιδιά προκειμένου να αποκτήσουν το προνόμιο της ύπαρξης! Αυτό είναι νόμιμο και παράνομο παιδί! Διαλέξτε.

Ο άντρας που περπατά πάνω κάτω στο κελί της φυλακής του Λάνσινγκ απόψε, αυτός ο μοχθηρός άντρας είπε: «Οι μητέρες των ανθρώπων, με τα ξηρά τους χείλια και τις καρδιές τους γεμάτες αγωνία, σηκώνουν τα βουβά τους μάτια προς εμένα. Αποζητούν μια φωνή! Τα αγέννητα στην ανημποριά τους, εκλιπαρούν από τις φυλακές τους, εκλιπαρούν για μια φωνή! Οι εγκληματίες, με τον αόρατο αφορισμό που τους καταδίκασε, που τους έσπρωξε στην κολασμένη δίνη του εγκλήματος, ψάχνουν, περιμένουν για μια φωνή! Εγώ θα είμαι η φωνή τους. Θα ξεσκεπάσω τις φρικαλεότητες του γαμήλιου κρεβατιού. Θα διαδώσω πώς γεννιούνται οι εγκληματίες. Θα βγάλω μια κραυγή που θα ακουστεί παντού, και ας γίνει ότι θέλει!» Με το γράμμα του Δρ. Μάρκλαντ, έκανε γνωστό παντού ότι μία νέα μητέρα, κατακρεουργημένη από ανίκανο χειρουργό κατά τη γέννηση του παιδιού της, αφού ανάρρωσε ύστερα από επιτυχημένη εγχείρηση, μαχαιρώθηκε χωρίς τύψεις, απάνθρωπα και ωμά, όχι με μαχαίρι αλλά με το γεννητικό όργανο του συζύγου της, μέχρι θανάτου. Και αυτός δεν τιμωρήθηκε!

Κι επειδή είπε τα σύκα σύκα, επειδή ονόμασε το όργανο αυτό με το όνομά του, όπως το γράφει το λεξικό και κάθε ιατρικό περιοδικό στη χώρα, για το λόγο αυτόν ο Μόουζες Χάρμαν στενάζει μέσα στο κελί του απόψε. Έδωσε ένα χειροπιαστό παράδειγμα των συνεπειών της γυναικείας σκλαβιάς, και γι’ αυτό φυλακίστηκε. Τώρα πρέπει εμείς να συνεχίσουμε τον αγώνα από εκεί που σταμάτησε αυτός λόγω της βίαιης δίωξής του, να διαδώσουμε την είδηση αυτού του εγκλήματος της κοινωνίας εις βάρος ενός ανθρώπου και να αποκαλύψουμε τι κρύβεται πίσω απ’ αυτό. Ν’ αναζητήσουμε μέσα σ’ αυτό το χαώδες σύστημα του νόμιμου εγκλήματος τις αιτίες και τις συνέπειές του για το ανθρώπινο είδος. Η αιτία! Ας αναρωτηθεί η Γυναίκα: «Γιατί είμαι δούλα του άντρα; Γιατί λέγεται ότι το μυαλό μου δεν είναι ισάξιο του δικού του; Γιατί η εργασία μου δεν πληρώνεται εξίσου με τη δική του; Γιατί πρέπει το σώμα μου να ελέγχεται από το σύζυγό μου; Γιατί να απολαμβάνει την προσφορά μου στο νοικοκυριό και να μου δίνει για ανταπόδοση ότι νομίζει αρκετό; Γιατί να παίρνει τα παιδιά μου από μένα;» Ας αναρωτηθεί η κάθε γυναίκα.

Υπάρχουν δύο λόγοι, και αυτοί συμπυκνώνονται σε μία και μοναδική αρχή: την αυταρχική, υπέρτατη εξουσία, θεοκρατικής προέλευσης, με τα δύο όργανά της, την Εκκλησία, δηλαδή τους παπάδες, και το κράτος, δηλαδή τους νομοθέτες.

Από τη γέννησή της η Εκκλησία, έχοντας για μητέρα την Άγνοια και πατέρα το Φόβο, δίδαξε την κατωτερότητα της γυναίκας. Με τη μία μορφή ή την άλλη, μέσα από τους διάφορους μύθους και τα σύμβολα, καλλιεργεί την ισχυρή, υπόγεια τάση της πίστης στην εξουσία του άντρα, πείθοντας τη γυναίκα για την υποτελή κατάστασή της ως τιμωρία της, για τη φυσική της ευτέλεια, τη ροπή της προς την αμαρτία. Και από τις μέρες του Αδάμ μέχρι σήμερα, η χριστιανική εκκλησία, με την οποία ζούμε εμείς, έχει κάνει τη Γυναίκα αποδιοπομπαίο τράγο και δικαιολογία για όλες τις σατανικές πράξεις του άντρα. Τόσο πολύ έχει διαποτίσει αυτή η αντίληψη την κοινωνία, ώστε αρκετοί απ’ αυτούς που απορρίπτουν την Εκκλησία παραμένουν διαποτισμένοι απ΄ αυτό το αποβλακωτικό ναρκωτικό της αληθινής ηθικότητας. Τόσο μεθυσμένη από το κρασί της αυταρχικότητας είναι η ανδρική ύπαρξη, ώστε ακόμη και αυτοί που προχωρούν παραπέρα, και απορρίπτουν το κράτος, παραμένουν προσκολλημένοι στο θεό, όπως και η Κοινωνία, και στην παλιά θεολογική αντίληψη ότι αυτοί πρέπει να είναι «οι κεφαλές της οικογένειας», σύμφωνα με την υπέροχη αναλογία ότι «ο Άντρας είναι το κεφάλι της Γυναίκας, όπως ο Χριστός είναι η κεφαλή της Εκκλησίας». Πριν από μια βδομάδα, ένας αναρχικός (;) μου είπε: «Είμαι αφεντικό στο δικό μου σπίτι», ένας «αναρχοκομμουνιστής», παρακαλώ, που δεν πιστεύει στο «δικό μου σπίτι». Περίπου ένα χρόνο πριν, ένας γνωστός φιλελεύθερος ομιλητής είπε μπροστά μου ότι η αδελφή του, που είχε υπέροχη φωνή και συμμετείχε σε ένα μουσικό συγκρότημα, έπρεπε να «μείνει σπίτι με τα παιδιά της· εκεί ανήκει». Η παλιά αντίληψη της Εκκλησίας! Αυτός ο άνθρωπος ήταν σοσιαλιστής, και στη συνέχεια αναρχικός. Κι όμως, η καλύτερη θέση στην οποία έβαζε τη γυναίκα ήταν αυτή του δούλου του άντρα και των παιδιών, στο πλαίσιο της παρωδίας που λέγεται «σπίτι». Πόσο υποκριτές, εσείς οι επαναστάτες! Να’ στε υπομονετικές, πειθήνιες, υποτελείς! Μπαλώστε τις κάλτσες μας και τα πουκάμισά μας, πλύντε τα πιάτα μας, φτιάξτε το φαγητό μας, περιμένετέ μας στο σπίτι και προσέξτε τα παιδιά! Οι υπέροχες φωνές σας δεν είναι για να ευχαριστούν το κοινό ούτε τον εαυτό σας, το πολυμήχανο μυαλό σας δεν πρέπει να δουλεύει, η εκλεπτυσμένη αίσθηση της τέχνης που έχετε δεν πρέπει να καλλιεργείται, οι επιχειρηματικές σας ικανότητες δεν πρέπει να αναπτύσσονται· αφού κάνατε το λάθος να γεννηθείτε μ’ αυτά τα ψευτοχαρίσματα, πρέπει να υποφέρετε! Είστε γυναίκες, άρα νοικοκυρές, υπηρέτριες, σερβιτόρες και γκουβερνάντες!

Στο Μέικον, τον έκτο αιώνα, σύμφωνα με τον Αύγουστο Μπέμπελ, οι Πατέρες της Εκκλησίας συναντήθηκαν και συζήτησαν το εξής θέμα: «Έχει η γυναίκα ψυχή;» Σίγουροι ότι δεν πρόκειται να ζημιωθούν οι αρχές τους, επιτρέποντας στις γυναίκες να κατέχουν κάτι που δεν υπάρχει, με μία μικρή πλειοψηφία έβγαλαν την ιστορική απόφαση υπέρ μας. Λοιπόν, άγιοι Πατέρες, ήταν καλό σχέδιο εκ μέρους σας να προσφέρετε την αξιοθρήνητη σωτηρία ή καταδίκη (οι πιθανότητες υπέρ της τελευταίας) ως δόλωμα για το αγκίστρι της επίγειας υποδούλωσης. Δεν ήταν άσχημο φιλοδώρημα για εκείνες τις μέρες της πίστης και της άγνοιας. Αλλά, ευτυχώς, δέκα τέσσερις αιώνες το έκαναν να μπαγιατέψει. Εσείς, τύραννοι ριζοσπάστες (;) δεν έχετε κανένα παράδεισο να προσφέρετε, καμία ευχάριστη χίμαιρα με τη μορφή πιστοποιητικών ηθικής, έχετε μόνο το σεβασμό, τις καλές θέσεις και τα χαμόγελα του δουλοκτήτη! Αυτά σε αντάλλαγμα για τις αλυσίδες μας! Ευχαριστούμε!

Το ζήτημα της ψυχής είναι παλιό – τώρα απαιτούμε τα σώματά μας πίσω. Έχουμε κουραστεί από τις υποσχέσεις, ο θεός είναι κουφός, και η εκκλησία του είναι ο χειρότερός μας εχθρός. Εναντίον της αναλαμβάνουμε το καθήκον να αποτελέσουμε την ηθική (ή ανήθικη) δύναμη που αφήνει πίσω της και την τυραννία του Κράτους. Το Κράτος έχει μοιράσει τα καρβέλια και τα ψάρια με την Εκκλησία. Οι δικαστές, σαν τους παπάδες, πληρώνονται για κάθε γάμο. Τα δύο δεσμά της εξουσίας συνεργάζονται στο εμπόριο παραχώρησης δικαιωμάτων αναπαραγωγής στους γονείς, και το Κράτος διαλαλά, όπως έκανε η Εκκλησία και παλιά και τώρα: «Κοιτάξτε πώς προστατεύουμε τις γυναίκες!» Αλλά, το Κράτος έκανε ακόμη περισσότερα. Μου έχουν πει πολύ συχνά, γυναίκες με αξιοπρεπή αφεντικά, που δεν είχαν ιδέα για τις φρικαλεότητες που διαπράττονταν εις βάρος των άτυχων αδελφών τους, «μα, γιατί δε φεύγουν οι γυναίκες;»

Γιατί δεν μπορείς να τρέξεις, όταν τα πόδια σου είναι αλυσοδεμένα; Γιατί δεν μπορείς να κλάψεις, όταν είσαι φιμωμένη; Γιατί δεν μπορείς να σηκώσεις τα χέρια σου ψηλά, όταν είσαι δεμένη πισθάγκωνα; Γιατί δεν μπορείς να ξοδέψεις χιλιάδες δολάρια, όταν δεν έχεις ούτε ένα σεντ στην τσέπη σου; Γιατί δεν πηγαίνεις στην παραλία ή στα βουνά, ανόητη, και ψήνεσαι στην κάψα της πόλης; Αν υπάρχει κάτι απ’ αυτό το καταραμένο περίβλημα της υποκριτικής κοινωνίας, που με κάνει να εξοργίζομαι περισσότερο, είναι η απερίγραπτη βλακεία η οποία με την πραγματικά φλεγματική, ακατανόητη απάθεια λέει: «Γιατί οι γυναίκες δε φεύγουν!» Μπορείτε να μου πείτε πού να πάνε και τι να κάνουν, αφού το Κράτος, οι νομοθέτες, έδωσαν στον εαυτό τους, στους πολιτικούς, τον έσχατο και απόλυτο έλεγχο της δυνατότητας επιβίωσης; Αφού, λόγω αυτού του μονοπωλίου, η αγορά εργασίας είναι ήδη τόσο κορεσμένη, ώστε εργάτες και εργάτριες σφάζονται μεταξύ τους για το ακριβό προνόμιο να υπηρετήσουν τα αφεντικά; Αφού τα κορίτσια μεταφέρονται σωρηδόν με πλοία από τη Βοστόνη προς το Βορρά και το Νότο, στοιβαγμένα σαν ζώα, για να επανδρώσουν τα καταγώγια στη Ν. Ορλεάνη ή στους εργατικούς καταυλισμούς φρίκης στη δική μου Πολιτεία, το Μίτσιγκαν; Όταν οι σεμνότυφες και καθωσπρέπει κυρίες βλέπουν και ακούνε αυτά τα πράγματα καθημερινά, και παρόλα αυτά διαμαρτύρονται «μα, γιατί οι γυναίκες δε φεύγουν;», τότε απλά είναι ξεδιάντροπες και μιλάνε τη γλώσσα της περιφρόνησης.

Όταν ψηφίστηκε στην Αμερική ο νόμος για τους φυγάδες σκλάβους, που υποχρέωνε τους ανθρώπους να τσακώνουν τα αδέλφια τους σαν τα σκυλιά, ο Καναδάς, ο αριστοκρατικός, αντιδημοκρατικός Καναδάς, άπλωνε τα χέρια να βοηθήσει τους φυγάδες που έφταναν στα σύνορα. Αλλά δεν υπάρχει καταφύγιο πάνω στη γη για το σκλαβωμένο φύλο. Ακριβώς εδώ που ζούμε, εδώ πρέπει να σκάψουμε τα χαρακώματά μας και να νικήσουμε ή να πεθάνουμε.

Αυτή είναι η τυραννία του Κράτους. Αρνείται και στη γυναίκα και στον άντρα το δικαίωμα να δουλέψουν για να ζήσουν, και το απονέμει ως προνόμιο στους λίγους ευνοημένους, που πρέπει να πληρώσουν και φόρο 90% για τη χάρη που τους γίνεται. Αυτά τα δύο πράγματα, η εξουσία της Εκκλησίας στα μυαλά μας και η εξουσία του Κράτους στα κορμιά μας, είναι οι αιτίες της γυναικείας σκλαβιάς.

Το πρώτο έχει εισαγάγει στον κόσμο μας το κατασκευασμένο έγκλημα της χυδαιότητας: θέσπισε έναν τέτοιο παράταιρο κώδικα ηθικής, ώστε και μόνο η αναφορά των γεννητικών οργάνων αποτελεί την πιο ωμή προσβολή. Αυτό μου θυμίζει το δρόμο που έχετε στην πόλη σας και τον ονομάζετε «Callowhill». Παλιά λεγόταν «Gallows’ Hill» (ο λόφος με τις αγχόνες, στμ), επειδή οδηγούσε σ’ ένα λόφο, που τώρα λέγεται «Cherry Hill», ο οποίος ήταν το τελευταίο μέρος της γης, όπου πατούσαν το πόδι τους τόσα πολλά θύματα δολοφονημένα από το Νόμο. Αλλά επειδή το άκουσμα της λέξης ήταν τόσο τραχύ, το μαλάκωσαν· ωστόσο οι φόνοι συνεχίζονταν, και η μαύρη σκιά των αγχονών ακόμη πέφτει πάνω στην Πόλη της Αδελφικής Αγάπης (Φιλαδέλφεια, στμ). Η χυδαιότητα έχει κάνει το ίδιο. Τοποθέτησε την αρετή μέσα στο καβούκι μιας ιδέας, και ονόμασε «καλό» και σεβαστό έθιμο ό,τι συμφωνεί με την ετυμηγορία του Νόμου, και «κακό» ό,τι δεν περικλείεται στο καβούκι αυτό. Υποβάθμισε την αξιοπρέπεια του ανθρώπινου σώματος πολύ χαμηλότερα από κάθε άλλο ζώο. Ποιος θεωρεί ότι ένας σκύλος είναι ανήθικος ή χυδαίος, επειδή το σώμα του δεν είναι ασφυκτικά καλυμμένο με ενοχλητικά ρούχα; Τι θα σκεφτόσασταν για την αθλιότητα ενός ανθρώπου, ο οποίος θα έντυνε με ενοχλητικό πουκάμισο το άλογό του και θα το υποχρέωνε να περπατήσει ή να τρέξει με ένα τέτοιο πράγμα, εμποδίζοντας τα πόδια του; Γιατί η «Φιλοζωική Εταιρία» θα τον έπιανε, θα του έπαιρνε το ζώο και θα τον έστελνε σε ψυχιατρικό άσυλο για θεραπεία του άρρωστου μυαλού του; Κι όμως, κύριοι, θέλετε οι γυναίκες σας, τα πλάσματα που λέτε ότι σέβεστε και αγαπάτε, να φοράνε τις πιο μακριές φούστες και τις πιο κλειστές στο λαιμό μπλούζες, προκειμένου να κρύβουν το χυδαίο ανθρώπινο σώμα. Δεν υπάρχει οργάνωση αντίστοιχη με τη «Φιλοζωική» για να προστατέψει τις γυναίκες. Και σεις οι ίδιοι, αν και σε καλύτερη θέση, κοιτάξτε τι ρούχα φοράτε με αυτόν το ζεστό καιρό! Πώς βασανίζετε τα κορμιά σας με το μαλλί που κλέβετε από τα πρόβατα! Πώς τιμωρείτε τον εαυτό σας, ντυμένοι με παλτά και γιλέκα μέσα σε μία συνωστισμένη αίθουσα, επειδή ο καθωσπρεπισμός σοκάρεται από τη «χυδαιότητα» των κοντομάνικων ή του γυμνού χεριού!

Κοιτάξτε πώς έχει φθαρεί το ιδανικό της ομορφιάς απ’ αυτή την αντίληψη περί χυδαιότητας. Απαλλαγείτε από την προκατάληψη για μια φορά. Δείτε πώς η μέση μιας γυναίκας που είναι θύμα της μόδας είναι περιτριγυρισμένη από το φράκτη που λέγεται κορσές και οι ώμοι με τους γοφούς της έχουν γίνει οστεώδεις από την πίεση που δέχονται. Τα πόδια της είναι τόσο στενότερα από τα φυσιολογικά, το κορμί της αλυσοδεμένο από τη φούστα-φυλακή, τα μαλλιά της δεμένα τόσο σφικτά που κάνουν το κεφάλι της να πονάει, και αυτό περιτυλιγμένο από ένα αντικείμενο χωρίς ομορφιά ή λογική που λέγεται καπέλο. Δείτε την και μετά φανταστείτε αυτό το πράγμα σε άγαλμα! Ωραίο άγαλμα με κορσέ και σίδερα κάτω από τη φούστα!… Ο πρόστυχος κώδικας ηθικής σκοτώνει ακόμη και τα μικρά παιδιά με τα ρούχα. Η ανθρώπινη φυλή δολοφονείται, απαίσια, «στο όνομα του Ρούχου».

Και στο όνομα της Αγνότητας, τι ψέματα έχουμε ακούσει! Πόσο κάλπικη ηθική έχει καλλιεργηθεί. Λόγω του φόβου της, δεν τολμάτε να πείτε στα ίδια σας τα παιδιά την αλήθεια για τη γέννησή τους. Η πιο ιερή απ’ όλες τις λειτουργίες, η δημιουργία ενός ανθρώπινου πλάσματος, γίνεται αφορμή για τα πιο άθλια ψέματα. Όταν σας κάνουν την πιο απλή και ξεκάθαρη ερώτηση, που έχουν δικαίωμα να κάνουν, εσείς λέτε: «Μην κάνεις τέτοιες ερωτήσεις», ή ξεφεύγετε με κάποια ψεύτικη ιστορία, ή του εξηγείτε το ακατανόητο με κάτι εξίσου ακατανόητο, το Θεό! Τους λέτε: «Ο Θεός σας έφτιαξε». Και ξέρετε ότι λέτε ψέματα. Γνωρίζετε, ή πρέπει να γνωρίζετε, ότι η απορία δε θα λυθεί και ότι αυτό που θα μπορούσατε να εξηγήσετε ξεκάθαρα, ταπεινά και με αγνό τρόπο (αν διαθέτετε λίγη αγνότητα), θα το μάθει το παιδί μέσα από πολλές τυφλές ψηλαφίσεις, ενώ γύρω από το θέμα θα έχει πέσει η σκιά του λάθους, εξαιτίας της άρνησής σας και αυτής της κυρίαρχης κοινωνικής αντίληψης. Αν δεν το αντιλαμβάνεστε αυτό, τότε είστε τυφλοί απέναντι στα γεγονότα και κουφοί απέναντι στα βιώματα της ζωής.

Αναλογιστείτε τα διπλά μέτρα και σταθμά που καλλιεργεί η σκλαβιά του φύλου μας. Γυναίκες που θεωρούν τον εαυτό τους πολύ αγνό και ηθικό, χλευάζουν τις πόρνες, αλλά υποτάσσονται στο σπίτι τους στους άντρες που είναι οι θύτες αυτού του εγκλήματος. Οι άντρες, στα καλύτερά τους, θα συμπονέσουν την πόρνη, ενώ αυτοί οι ίδιοι είναι το χειρότερο είδος πόρνων. Λυπηθείτε τον εαυτό σας, κύριοι, το χρειάζεστε!

Πόσες φορές έχετε δει άντρα ή γυναίκα να πυροβολούνται λόγω ζήλειας! Ο κώδικας ηθικής έχει αποφασίσει ότι είναι σωστό, «δείχνει πνεύμα», «είναι δικαιολογημένο» να δολοφονήσετε έναν άνθρωπο, επειδή έκανε ακριβώς αυτό που κάνατε και σεις – αγάπησε την ίδια γυναίκα ή τον ίδιο άντρα! Ηθική! Τιμή! Αρετή! Περνώντας από την ηθική στην ιατρική, δείτε τα στατιστικά οποιουδήποτε άσυλου ψυχασθενών, και θα ανακαλύψετε ότι, ανεξάρτητα κοινωνικής τάξης, οι ανύπαντρες γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία. Για να διατηρήσετε τα απάνθρωπα, κτηνώδη, πρόστυχα πρότυπα αγνότητας, οδηγείτε τις κόρες σας στην παράνοια, ενώ οι γυναίκες σας δολοφονούνται σε μεγάλα ποσοστά. Αυτός είναι ο γάμος. Μην μείνετε στα λόγια μου· πηγαίνετε να δείτε τα αρχεία οποιουδήποτε άσυλου ή νεκροταφείου.

Κοιτάξτε πώς μεγαλώνουν τα παιδιά σας. Μαθημένα από τα πρώτα τους χρόνια να χαλιναγωγούν τη φυσική τους αγάπη, περιορισμένα σε κάθε στιγμή! Τα καταραμένα σας ψέματα κηλιδώνουν ακόμη και το φιλί ενός παιδιού. Τα μικρά κορίτσια δεν πρέπει να είναι αγοροκόριτσα, ξυπόλυτα, να σκαρφαλώνουν στα δέντρα, να κολυμπούν, δεν πρέπει να κάνουν τίποτα απ’ αυτά που επιθυμούν, επειδή ο καθωσπρεπισμός τα θεωρεί «ανάρμοστα». Τα μικρά αγόρια χλευάζονται ως θηλυπρεπή, αν θελήσουν να παίξουν με υφάσματα ή με κούκλες. Και όταν μεγαλώσουν: «Α! Οι άντρες δε νοιάζονται για το σπίτι και τα παιδιά, όσο οι γυναίκες!» Πώς να νοιαστούν, αφού η επισταμένη προσπάθεια σ’ όλη σας τη ζωή συνέτριψε αυτό το κομμάτι της φύσης τους. «Οι γυναίκες δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα όπως οι άντρες». Εκπαιδεύστε οποιοδήποτε ζώο ή φυτό, όπως εκπαιδεύετε τα κορίτσια σας, και θα δείτε τα ίδια αποτελέσματα. Μπορείτε τώρα να μου πείτε για ποιο λόγο να υπάρχουν περιορισμοί φύλου στα αθλητικά σπορ; Για ποιο λόγο να μη χρησιμοποιεί όπως θέλει τα μέλη του σώματός του, οποιοδήποτε παιδί;

Αυτά είναι τα αποτελέσματα του κώδικα ηθικής που έχετε και του νόμου περί γάμου. Αυτά είναι τα αποτελέσματά σας, κοιτάξτε τα! Τα μισά παιδιά σας πεθαίνουν πριν γίνουν πέντε χρονών, τα κορίτσια σας τρελαίνονται, οι παντρεμένες γυναίκες σας είναι ζωντανά πτώματα και οι άντρες σας οι ίδιοι παραδέχονται πολύ συχνά ότι ο κώδικας αγνότητας προκαλεί την πορνεία. Αυτή είναι η συνέπεια του θεού σας, του Γάμου, μπροστά στον οποίο η φυσική έλξη ξευτελίζεται και αυτοαναιρείται. Καμαρώστε τον!

Τώρα η θεραπεία. Αυτή βρίσκεται σε μία λέξη, τη μόνη λέξη που έφερε ποτέ δικαιοσύνη – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ! Μόνο αιώνες ελευθερίας θα πετύχουν την αποικοδόμηση και εξασθένηση αυτών των μολυσματικών ιδεών. Η ελευθερία ήταν αυτή που σταμάτησε τα ποτάμια αίματος των θρησκευτικών καταδιώξεων! Δε θεραπεύεται η σκλαβιά με κανένα άλλο υποκατάστατο. Μην λέτε «έτσι πρέπει να ερωτεύεται το ανθρώπινο είδος». Αφήστε το είδος ελεύθερο.

Δε θα υπάρξουν αποτρόπαια εγκλήματα; Σίγουρα. Είναι ανόητος όποιος λέει το αντίθετο. Αλλά δεν μπορείτε να τα σταματήσετε διαπράττοντας το μεγαλύτερο έγκλημα όλων και βάζοντας εμπόδιο στους τροχούς της προόδου. Ποτέ δε θα πορευτείτε σωστά, αν δεν ξεκινήσετε σωστά.

Όσο για το τελικό αποτέλεσμα, δεν έχει καμιά σημασία. Εγώ έχω το όραμά μου, και είναι πολύ ξεκάθαρο και ιερό για μένα. Αλλά το δικό σας, εξίσου ιερό, μπορεί να είναι διαφορετικό, και ίσως να κάνουμε και οι δύο λάθος. Αλλά είμαι σίγουρη ότι μετά την επικράτηση της ελευθερίας, θα επιβιώσει εκείνο το είδος σεξουαλικής σχέσης που θα προσαρμοστεί καλύτερα στο χώρο και στο χρόνο, εξελίσσοντας το ανθρώπινο είδος. Είτε είναι η μονογαμία, η ποικιλία, είτε η ελεύθερη πολυγαμία, δεν έχει καμιά σημασία. Αυτό είναι υπόθεση του μέλλοντος, την οποία εμείς δεν τολμάμε να προκαθορίσουμε.

Για την ελευθερία μίλησε ο Μόουζες Χάρμαν, και γι’ αυτό στιγματίστηκε ως εγκληματίας. Γι’ αυτό βρίσκεται στο κελί του απόψε. Δε γνωρίζουμε αν είναι δυνατό να μειωθεί η ποινή του. Μπορούμε, όμως, να προσπαθήσουμε. Αυτοί που επιθυμούν να μας βοηθήσουν, ας υπογράψουν αυτή την απλή έκκληση για χάρη που απευθύνεται στον Μπένζαμιν Χάρισον. Σ’ αυτούς που θέλουν να ενημερωθούν καλύτερα, πριν υπογράψουν, τους λέω: Η συνείδησή σας είναι σεβαστή, ελάτε σε μένα μετά τη συνάντηση και θα σας δείξω ακριβώς τα λόγια της επιστολής. Σ’ αυτούς τους ακραίους αναρχικούς, που η αξιοπρέπειά τους δεν τους επιτρέπει να υποχωρήσουν και να ζητήσουν χάρη για ένα παράπτωμα που δε διαπράχθηκε, από μία εξουσία που δεν αναγνωρίζουν, τους λέω: ο Μόουζες Χάρμαν έχει τσακιστεί από τη βίαιη δύναμη του Νόμου, και παρόλο που δε θα ζητούσα ποτέ κάποιον να υποχωρήσει για τον εαυτό του, μπορώ να το ζητήσω, και το κάνω με ευκολία, να το κάνει γι’ αυτόν που αγωνίζεται ενάντια στη σκλαβιά. Η αξιοπρέπειά σας είναι εγκληματική. Κάθε ώρα πίσω από τα κάγκελα σφραγίζει τη συνεργασία σας με τον Κόμστοκ. Κανείς δεν απεχθάνεται τις προσφυγές περισσότερο από μένα, και κανείς δε δυσπιστεί περισσότερο απέναντί τους. Αλλά για τον ήρωά μου είμαι διατεθειμένη να αγωνιστώ με κάθε μέσο που δεν προσβάλλει το δίκαιο κάποιου άλλου, ακόμη κι αν δεν έχω μεγάλες προσδοκίες.

Αν, πέρα απ’ αυτά, υπάρχουν σήμερα εδώ κάποιοι που έχουν επιβληθεί σεξουαλικά σε γυναίκα, κάποιοι που εκπορνεύτηκαν στο όνομα της αρετής, κάποιοι που έχουν φέρει στον κόσμο μολυσμένα, ανήθικα ή ανεπιθύμητα παιδιά, χωρίς να έχουν τα μέσα για να τα συντηρήσουν, και παρόλα αυτά θα φύγουν από δω μέσα λέγοντας: «Ο Μόουζες Χάρμαν είναι βρώμικος άνθρωπος, δίκαια τιμωρημένος», τότε σ’ αυτούς λέω, και ελπίζω τα λόγια μου να ηχούν δυνατά στ’ αφτιά τους μέχρι να ΠΕΘΑΝΟΥΝ: Συνεχίστε, λοιπόν! Οδηγήστε το πρόβατο στη σφαγή! Συντρίψτε αυτόν το γέρο, άρρωστο, ανάπηρο άνδρα! Στο όνομα της Αρετής, της Αγνότητας και της Ηθικής, κάντε το! Στο όνομα του Θεού, της οικογενειακής εστίας και του Παραδείσου, κάντε το! Στο όνομα του Ναζωραίου, που δίδαξε το χρυσό κανόνα, κάντε το! Στο όνομα της Δικαιοσύνης και της Τιμής, κάντε το! Στο όνομα της Ανδρείας και της Μεγαλοψυχίας, συμπαραταχθείτε με τον εγκληματία της κυβέρνησης, το δολοφόνο του κοινοβουλίου, τον πρόστυχο των οίκων ανοχής, με το σύνολο της ωμής δύναμης της αστυνομίας, με τα δικαστήρια και τη φυλακή, για να κυνηγήσετε ένα φτωχό γέρο άνθρωπο που στέκει μονάχος του απέναντι στο δικό σας νόμιμο έγκλημα! Κάντε το. Και αν ο Μόουζες Χάρμαν πεθάνει μέσα στην κόλαση της φυλακής σας, ευχαριστηθείτε που τον δολοφονήσατε! Σκοτώστε τον! Και θα επισπεύσετε τη μέρα που το μέλλον θα σας θάψει με τις κατάρες του δέκα χιλιάδες οργιές βαθιά. Σκοτώστε τον! Και οι ρίγες της φόρμας που φορά θα σας μαστιγώσουν! Σκοτώστε τον! Και οι τρελοί θα σας μισήσουν με την άγρια ματιά τους, τα αγέννητα βρέφη θα σας καταραστούν και οι τάφοι που γεμίσατε στο όνομα του Γάμου θα γίνουν τροφή για τη γενιά που θα σας διαπομπεύσει, όταν η ανάμνηση της αγριότητάς σας θα γίνει ένα ανώνυμο φάντασμα που θα μαλώνει με τις σκιές του Τορκουεμάδα, του Καλβίνου και του Ιεχωβά στο μακρινό ορίζοντα του κόσμου!

Θα χαμογελάσετε, όταν τον δείτε νεκρό; Θα πείτε, «ξεφορτωθήκαμε αυτόν τον πρόστυχο»; Ηλίθιοι! Το πτώμα θα σας περιγελά κάτω από τα παγωμένα του βλέφαρα! Τα ακίνητα χείλη θα σας χλευάζουν και τα επιβλητικά χέρια, διπλωμένα στο στήθος, χωρίς σφυγμό, μέσα στην ακινησία τους θα γράψουν το έσχατο κατηγορητήριο, το οποίο ούτε ο χρόνος ούτε εσείς θα μπορέσετε να εξαφανίσετε. Σκοτώστε τον! Και θα τον δοξάσετε, ενώ εσείς θα ντροπιαστείτε! Ο Μόουζες Χάρμαν στέκει πολύ ψηλότερα από σας, πλέον, και νεκρός ο Μόουζες Χάρμαν θα συνεχίσει να ζει αιώνια, αθάνατος στη μνήμη των ανθρώπων που θυσιάστηκε για να ελευθερώσει! Σκοτώστε τον!

Μετάφραση Δημήτρης Κωνσταντίνου. Αναδημοσίευση από την αναρχική εφημερίδα «Νυκτεγερσία». Δημοσιεύεται και στο http://ngnm.vrahokipos.net

 

Categories
Ελληνικά / Greek

Για την ιδεολογία του σκληρού άντρα και την έμπρακτη αμφισβήτησή της από τους επαναστατημένους κρατούμενους

Ο αγώνας του Χρήστου Ρούσσου, τέλη 1986 – αρχές 1987, με τη δημοσιότητα που κατάφερε να εξασφαλίσει, έφερε στο προσκήνιο την αλήθεια για ένα μεγάλο θέμα, που, τόσο για τις φυλακές, όσο και για την κοινωνία γενικότερα, αποτελεί ταμπού: το κατά πόσο επαναστατικός είναι ο ανδρισμός σαν μορφή σκέψης και συμπεριφοράς.

Είναι κοινό μυστικό ότι, τόσο ο πολύς κόσμος, όσο και οι περισσότεροι από αυτούς που θεωρούν τους εαυτούς τους επαναστατημένους, πιστεύουν ότι ανδρισμός και επαναστατικότητα είναι, λίγο-πολύ, ταυτόσημα. Εγκλωβισμένοι όλοι τους μέσα στην εικόνα που το κράτος προωθεί για τον επαναστάτη, δεν είναι πολλές φορές σε θέση ούτε καν να υποψιαστούν ότι σκέπτονται με τον ίδιο τρόπο και μιλάνε την ίδια γλώσσα με το κράτος. Βλέποντας το κράτος μόνο σαν ένα στρατιωτικό μηχανισμό που μεταχειρίζεται όπλα, φυλακές και ψυχιατρεία για να ελέγχει ή να εξοντώνει τους αντιπάλους του, αδυνατούν να συλλάβουν το πόσο το κράτος έχει απλωθεί, σαν καρκίνωμα, μέσα στον ίδιο τους τον εαυτό. Αποτέλεσμα αυτής, της μέσα από παραμορφωτικούς καθρέφτες θεώρησης του κράτους, είναι ο υποβιβασμός της σύγκρουσης μαζί του σε, λίγο-πολύ, σύγκρουση μεταξύ δύο αντιπάλων στρατοπέδων, που το ένα αποσκοπεί να διατηρήσει την εξουσία του (κράτος) και το άλλο να την ανατρέψει για να την αντικαταστήσει με τη δική του. Τελικά δηλαδή ο επαναστατικός αγώνας διαστρεβλώνεται και υποβιβάζεται σε πολιτική, δηλαδή κυνήγι της εξουσίας. Ακόμα κι αν το αντίπαλο προς το κράτος στρατόπεδο καταφέρει να υπερισχύσει, όπως έχει γίνει με τις «πετυχημένες» επαναστάσεις του αιώνα μας, το κράτος δεν εξαφανίζεται σαν θεσμός, αλλά αλλάζει, απλά, μορφή.

Επειδή τα παραπάνω φαίνονται γενικολογίες, και γι’ αυτό είναι εύπεπτα, θέλω να αναφερθώ σε μερικά πραγματικά περιστατικά, που δίνουν ανάγλυφα το πόσο το κράτος πλειοδοτεί υπέρ του ανδρισμού, και το πόσο η ταύτιση της εικόνας του σκληρού άντρα με τον δυνατό, η οποία ανταποκρίνεται στα συμφέροντα του, είναι πέρα για πέρα ψεύτικη.

Από το 1976 μέχρι το 1978, που γινόντουσαν τα χειρότερα και πιο απάνθρωπα βασανιστήρια σε βάρος κρατουμένων στις Πειθαρχικές Φυλακές της Κέρκυρας, οι φύλακες αυτής της φυλακής κυκλοφορούσαν με μουστάκες, μαύρο γυαλί, μπεγλέρι, το γνωστό κουτσαβάκικο περπάτημα και το κλομπ περασμένο στη ζώνη τους. Με τα κλομπ επιβάλλανε στους κρατούμενους να τους ακούν να καυχιούνται ότι αυτοί είναι γαμιάδες, ενώ οι κρατούμενοι είναι κότες, χαμούρες, κουφάλες και τα παρόμοια. Παράλληλα οι ρουφιάνοι-συνεργάτες των δεσμοφυλάκων, βιάζοντας άλλους κρατούμενους με την απειλή μαχαιριών και πέντε εναντίον ενός, συνεπικουρούσαν στη συντήρηση της εικόνας ότι δυνατός σημαίνει πολύ άντρας. Και όμως, αν και σε γενικές γραμμές η μεθοδική αυτή πλύση εγκεφάλου, με τη βοήθεια των σωματικών βασανιστηρίων, είχε επιτυχία, υπήρξαν και άνθρωποι, μετρημένοι στα δάχτυλα ίσως, που αντέξανε και δεν αλλοτριώθηκαν, όχι γιατί ήταν σκληροί άντρες, άσχετα αν αντέξανε μόνοι αυτοί στα βασανιστήρια, αλλά γιατί κατάφεραν ‘να δουν, πίσω από την αντρική μάσκα του κράτους, την αδυναμία του να περάσει το δίκιο των κρατουμένων για άδικο και το άδικο των φυλάκων και των ρουφιάνων-συνεργατών τους για δίκιο. Άνθρωποι, όπως ο Θόδωρος Βενάρδος, ο Σπύρος Κωτρέτσος, ο Νίκος Μανετάκης, ο Χάρης Τεμπερεκίδης, αν και στην πλειοψηφία τους προερχόντουσαν από περιβάλλοντα όπου κυριαρχούσε η εικόνα του σκληρού άντρα, του 100% αρσενικού όπως λένε στις φυλακές, μέσα από τις μαρτυρικές τους εμπειρίες εκείνης της εποχής, είδανε το αδιέξοδο της υπεράσπισης της ανθρωπιάς τους με το να υιοθετούν και αυτοί την εικόνα του σκληρού άντρα που προβάλλανε οι βασανιστές τους, και αναζήτησαν τη διατήρηση της προσωπικότητας τους μέσα από την αυτομόρφωση με το διάβασμα, την εκμάθηση των νόμων που τους αφορούσαν και την αλληλεγγύη τους προς τους πιο αδύνατους συγκρατούμενους τους.

Όταν, από το 1979 κι έπειτα που ηρεμήσανε κάπως τα πράγματα στις φυλακές της Κέρκυρας, άρχισαν να ξεφεύγουν από αυτό το Νταχάου καταφέρνοντας με χίλιους δυο αγώνες να μετάγονται σ’ άλλες φυλακές, είχα την ευκαιρία να τους γνωρίσω προσωπικά και να δω, μέσα από την εν γένει συμπεριφορά τους, το πόσο, με τη σεμνότητα, την ευγένεια, τη διακριτικότητα και το σεβασμό του άλλου, αποδείχνανε έμπρακτα ότι η ιδεολογία του σκληρού άντρα είχε αποτύχει να τους δηλητηριάσει. Κανένας τους δε μιλούσε ποτέ με υποτιμητικό τρόπο για τις γυναίκες, κανένας τους δεν εκμεταλλευόταν τη σωματική του δύναμη ή τις μέσα στη φυλακή γνωριμίες του για να επιβληθεί πάνω στους άλλους, κανένας τους δε χρησιμοποιούσε φυλακίστικο λεξιλόγιο για να κάνει εντύπωση, κανένας τους δεν καυχιόταν για την παραμονή του στην Κέρκυρα ή στις φυλακές γενικά. Στις φυλακές που μεταγόντουσαν, προσπαθούσαν να μένουνε όσο το δυνατόν ανώνυμοι, αφήνοντας το ρόλο του μάγκα και νταή στους φωνακλάδες, βρωμόστομους και ψευτοαγανακτισμένους ρουφιάνους-συνεργάτες των φυλάκων (της υπηρεσίας, όπως αποκαλείται το σκυλολόι των φυλάκων από τους κρατούμενους). Αποφεύγανε τις φασαρίες όπως ο διάβολος το λιβάνι, παρ’ όλο που γνώριζαν ότι οι ρουφιάνοι ραδιουργούσανε συνεχώς πίσω από τις πλάτες τους και διαδίδανε γι’ αυτούς τα πιο πρόστυχα ψέματα. Για παράδειγμα, πολλοί ήταν αυτοί που, είτε γιατί ήταν ρουφιάνοι, είτε γιατί ήταν ηλίθιοι και πιστεύανε τους ρουφιάνους, κατηγορούσανε τον Βενάρδο ότι είναι συνεργάτης της υπηρεσίας, γιατί είχε αποκαλύψει δημόσια την κυκλοφορία ναρκωτικών μέσα στις φυλακές. Κι όμως ο Βενάρδος διώχτηκε από το Ψυχιατρείο Κρα­τουμένων, όπου είχε καταφέρει να μεταχθεί, μετά από ασύλληπτους για τον ανθρώπινο νου αγώνες στις φυλακές Κέρκυρας, παρά τη θέληση του, και οδηγήθηκε στις φυλακές Αίγινας, το 1979, μόνο και μόνο γιατί αρνήθηκε να διαψεύσει δημόσια τις καταγγελίες για κακομεταχείριση του στις φυλακές Κέρκυρας, που είχε κάνει ο συγκροτούμενος του Βλάσσης Ψοφάκης, που εκείνη την εποχή βρισκόταν στις φυλακές της Τίρυνθας. Και για να καταφέρει να ξεφύγει από τις φυλακές Αίγινας κατάπιε μια πρόκα 15 εκατοστών.

Ο Σπύρος Κωτρέτσος, ένα παλικάρι δυο μέτρα όπως κι ο Βενάρδος, ήταν τόσο ευαίσθητος απέναντι στις συνεχείς παραβιάσεις των δικαιωμάτων των άλλων κρατουμένων, που σε κάποια φάση έκανε μαζί μου απεργία πείνας και κλείστηκε κι αυτός στο πειθαρχείο της Αίγινας, μόνο και μόνο για να υποστηρίξει μηνυτήρια αναφορά του εναντίον της διεύθυνσης των φυλακών για τις απάνθρωπες, συνθήκες διαβίωσης που είχε αυτή επιβάλλει. Σε μια άλλη φάση τσακώθηκε με τον αρχιφύλακα μπροστά σε δεκάδες κρατούμενους, στο προαύλιο της ακτίνας, μόνο και μόνο γιατί ο αρχιφύλακας μαζί με φύλακες ανάγκασε κάποιον κρατούμενο να κάνει μπάνιο παρά τη θέληση του. Κι όμως ο Κωτρέτσος δεν το ’παιζε μάγκας, διάβαζε οποιαδήποτε φεμινιστικά βιβλία έπεφταν στα χέρια του και μιλούσε με τα καλύτερα λόγια ακόμα και για τις πόρνες, που αποτελούν τον πιο εύκολο, και γι’ αυτό συνηθισμένο, στόχο των «σκληρών αντρών». Ο Σπύρος Κωτρέτσος, πάντα με το χαμόγελο στα χείλη και με τα ατέλειωτα αστεία του, δεν ήτανε μάγκας. Ήτανε ένας άνθρωπος που, έχοντας συνείδηση του δίκιου του, κατάφερε το 1982 να οργανώσει τη μεγαλύτερη απόδραση από ελληνικές φυλακές τα τελευταία 25 χρόνια. Τη μαζική απόδραση αυτού και άλλων 5 κρατουμένων από το Ψυχιατρείο Κρατουμένων Κορυδαλλού.

Ο Νίκος Μανετάκης, τα πολλά χρόνια που μπαινοβγαίνει στις φυλακές, τα εκμεταλλεύτηκε για να διαβάσει και να αυτομορφωθεί σε βαθμό που να μπορεί να υπερασπίζεται με μηνύσεις και αναφορές τα δικαιώματα των κρατουμένων κάτω και από τις πιο βάρβαρες συνθήκες, όπως οι συνθήκες στις φυλακές Κέρκυρας. Μολονότι ποτέ δεν το παίζει μάγκας και σκληρός άντρας, είναι πάντα από τους πρώτους που του φορτώνουν ευθύνες για εξέγερση κρατουμένων, όπως έγινε και με την εξέγερση των κρατουμένων των φυλακών Κορυδαλλού το 1981.

Ο Χάρης Τεμπερεκίδης, ένας άνθρωπος υπόδειγμα σεμνότητας και ευγένειας, που ποτέ δεν θα πει χυδαία κουβέντα και ποτέ δεν θα τσακωθεί με άλλον κρατούμενο, παρόλο που όλοι, όσοι τον ξέρουν, τον θαυμάζουν για την ακατάβλητη σωματική του δύναμη και αντοχή, έκανε να τον αγαπήσουν ακόμη και οι μαγαζάτορες της γειτονιάς, όπου κρυβόταν μετά την απόδραση του από τις φυλακές Κέρκυρας, το 1986. Κι όμως, ο Τε­μπερεκίδης θεωρήθηκε σαν πρωτεργάτης του εμπρησμού των φυλακών Κέρκυρας, στη διάρκεια της πιο δυναμικής εξέγερσης στην ιστορία τους, το Φλεβάρη του 1987, και είναι ακόμα κλεισμένος σ’ αυτές.

Θα μπορούσα να αναφέρω κι άλλα παραδείγματα με κρατούμενους λιγότερο γνωστούς, αλλά πιστεύω ότι, όσα είπα, είναι ήδη αρκετά, για όποιον θέ­λει να ξεπεράσει τις αυταπάτες του και να δει την αλήθεια. Θα τελειώσω, λοιπόν, αυτή την αναφορά μου σε κρατούμενους, με τον Γιάννη Πετρόπουλο, τον πιο επικίνδυνο για τις υπηρεσίες των φυλακών κρατούμενο, σύμφωνα με τη γνώμη του περιώνυμου πρώην διευθυντή της Κέρκυρας Κόλλα, που η κτηνωδία του οδήγησε τους κρατούμενους αυτής της πιο «ασφαλούς» φυλακής της Ελλάδας σε εξέγερση. Ό,τι και να πω για τον Πετρόπουλο είναι λίγο, και φαντάζομαι ότι, μετά από όσα έχω αναφέρει παραπάνω, είναι κουτό να αμφιβάλλει κανείς ότι ο Πετρόπουλος είναι παράδειγμα ευγένειας, διακριτικότητας, σεβασμού   και   αλληλεγγύης   προς τους άλλους. Λοιπόν, ο Πετρόπουλος, σαν ιδανικό που πρέπει να φτάσει είχε τη γυναίκα, Ούλρικε Μάινχοφ, της οποίας μια φωτογραφία από το περιοδικό «ΙΔΕΟΔΡΟΜΙΟ» είχε κορνιζάρει και την είχε πάντα πάνω στο κομοδίνο του, όσο καιρό έμεινε στο Ψυχιατρείο Κρατουμένων Κορυδαλλού, μετά την έκδοση του στην Ελλάδα από την Ολλανδία το 1978.

Δυστυχώς, στην Ελλάδα δεν έχουν δημιουργηθεί ακόμη οργανώσεις του τύπου «Άντρες ενάντια στο σεξισμό», που υπάρχουν και μέσα και έξω από τις φυλακές σε χώρες, όπως η Αγγλία ή οι Ηνωμένες Πολιτείες. Οργανώσεις που μπαίνουν τόσο πολύ στο μάτι του κράτους, που αυτό φτάνει ακόμα και να δολοφονεί τους πιο μαχητικούς τους εκπροσώπους μέσα στις φυλακές, όπως, για παράδειγμα, τον Καρλ Χαρπ, που, όπως συνήθως, τη δολοφονία του μέσα στις αμερικάνικες φυλακές οι φύλακες την παρουσιάσανε σαν αυτοκτονία. Και οι άνθρωποι, σαν τον Χρήστο Ρούσσο, τον Νίκο Μανετάκη, τον Χάρη Τεμπερεκίδη και τον Γιάννη Πετρόπουλο, σαπίζουν μέσα στις φυλακές, όταν δεν σαπίζουν στο χώμα, όπως ο Θόδωρος Βενάρδος και ο Σπύρος Κωτρέτσος. ‘ Ίσως εκεί μέσα είναι πιο ασφαλείς, αν κρίνουμε από τις πρόσφατες στυγερές δολοφονίες των Παναγιώτη Γαγγλία και Μιχάλη Πρέκα, για τους οποίους δεν κρίνω σκόπιμο να μιλήσω τώρα. Όσον αφορά το αν διαφέρουν τα ισόβια δεσμά από το θάνατο, είναι κάτι που, οι δικαστές, τουλάχιστον, δεν το πιστεύουν, όπως φαίνεται από το ότι υποκαθιστούν τη μία ποινή με την άλλη.

Εμείς, που, προς το παρόν, τουλάχιστον, δεν βρισκόμαστε ούτε στο χώμα, ούτε στη φυλακή, ιδιαίτερα όταν έχουμε δει τους καλύτερους φίλους μας μέσα στις φυλακές να δολοφονούνται, με τον άλφα ή βήτα τρόπο, έχουμε χρέος απέναντι στον εαυτό μας και σ’ αυτούς, να υπερασπίσουμε το έργο τους ενάντια στους κάθε λογής χαφιέδες ή εκπροσώπους του κράτους, που προσπαθούν να το διαστρεβλώσουν και να το δυσφημίσουν, ταυτίζοντας το με μαγκιές, νταηλίκια, τσαμπουκάδες και άλλα τέτοια κουραφέξαλα. Γιατί μια τέτοια ταύτιση, αφ’ ενός μεν κάνει, όσους προσπαθούν να τους μοιάσουν ή να τους συμπαρασταθούν, να διαιωνίζουν το κράτος μέσα από τη συμπεριφορά τους, το κράτος που έχει βάψει τα χέρια του με τόσο πολύ αίμα, και αφ’ ετέρου απομονώνει αυτούς τους κρατούμενους από τον πολύ κόσμο που, βλέποντας τους σαν Ράμπο, αποκλείεται να τους συμπαρασταθεί γιατί αισθάνεται πολύ αδύναμος για κάτι τέτοιο.

Εγώ θεωρώ τιμή μου που έγραψα αυτά τα πράγματα για το «ΚΡΑΞΙΜΟ», γιατί πιστεύω ότι η ελπίδα μπορεί να προέλθει μόνο από τους απελπισμένους. Και το «ΚΡΑΞΙΜΟ» απευθύνεται, κατά τη γνώμη μου, σ’ αυτούς κυρίως..

 

Φίλιππας Κυρίτσης

Categories
Ελληνικά / Greek

Κείμενο με αφορμή αναφορές του εντύπου Ασσύμετρη Απειλή στο μηδενισμό

Κοινωνικές τάξεις υπάρχουν ακόμα. Οικονομική ανισότητα υπάρχει και δυστυχώς διευρύνεται. Κανείς δεν μπορεί να διαφωνήσει με αυτά. Όμως ελπίδες για ολική καταστροφή του υπάρχοντος μπορούν να υπάρξουν σε αναλύσεις που προτάσσουν τον οικονομισμό και μόνο; Ο Μαρξ σήμερα θα έκανε περισσότερη παρέα με ορισμένους αναρχικούς, παρά με κομμουνιστές, γιατί τους τελευταίους θα τους είχε βαρεθεί, αλλά στους πρώτους θα έβρισκε νέους θαυμαστές. Και ως γνωστόν κάθε τέτοιος φιλόσοφος γουστάρει πολύ όσους τον εξυψώνουν ξαφνικά και τον επικαλούνται περισσότερο από άλλους συνδιεκδικητές του θρόνου της πνευματικής καταξίωσης…

Μαρξ και αναρχία, έχουν τόση σχέση μεταξύ τους, όση μπορεί να καταλάβει ένας θιασώτης της αναρχίας. Αλλά το σύγχρονο μηδενιστικό επαναστατικό πρόταγμα ορίζει το επαναστατικό του υποκείμενο εκεί που το κάθε άτομο υπερβαίνει τους ρόλους που του προσδίδει το υπάρχον και εναντιώνεται σε αυτό με σκοπό την καταστροφή του όχι με τα συστατικά που το διέπουν (ρόλοι, ταυτότητες και διαχωρισμοί που προκαλεί), αλλά με την ατομική εξεγερτική υπευθυνότητα που έχει φροντίσει να απαλλαγεί από όλα τα συστατικά του σύγχρονου πολιτισμού. Ο νεοκομμουνιστικός αναρχισμός ξέρει ότι αυτό δεν είναι εύκολο, οπότε ψάχνει να βρει τον πιο σύντομο δρόμο για την διάδοση της προπαγάνδας του που είναι λόγια αρεστά στους πολλούς και φορτισμένα θετικά στο παρελθόν. Όμως, το μέλλον απέχει κατά πολύ από όλα αυτά, γιατί απλά στο παρόν έχουν αλλάξει πολλά. Οι νεοκομμουνιστές αναρχιστές, όμως, αγνοούν, καταφανώς, παρά το φορτωμένο πνευματικό τους υπόβαθρο, τα γιατί του χτες, και στο σήμερα μοιράζουν ελπίδες για το αύριο, μην καταφέρνοντας να συλλάβουν το παρόν και τις μεταλλάξεις του. Γιατί ο οικονομισμός τους δεν τους αφήνει. Και από ότι ξέρουμε ο οικονομισμός είναι θεότητα και ερμηνευτικό εργαλείο των μαρξιστών, του θατσερισμού και όχι της αναρχίας και του μηδενισμού.

Αν ψάχνεις να βρείς λέξεις για να ενοποιήσεις καταστάσεις θα δημιουργήσεις ένα έκτρωμα που θα ρέπει προς τον ιδεαλισμό, τη μεταφυσική και τους ευσεβείς σου πόθους. Αν ανάγεις σε επαναστατικό υποκείμενο αυθαίρετα το προλεταριάτο-χωρίς η επιθυμία σου να ευθυγραμμίζεται και τόσο με τις προθέσεις και την πραγματική θέληση του αγαπημένου σου ψευδο-επαναστατικού υποκειμένου, τότε προσκαλείς τους ανθρώπους σαν πεφωτισμένος γνώστης-ακόμα και αν δεν έχεις καμία τέτοια πρόθεση και τα κίνητρα σου είναι αγνά και ανθρωπιστικά- να βρουν την αλήθεια σου, κάνοντας την προλεταριακή επανάσταση, που θα είναι στο τέλος η επικράτηση των προλεταρίων και της ιδεοληπτικής συνεκτικής τους φόρμας. Φυσικά η ιστορία δεν σε δικαιώνει, αλλά αποτελεί κυρίαρχο συστατικό της πολύπλευρης αριστερής φιλοσοφίας να φαντασιώνεται λύσεις για αυτούς που δεν θέλουν ερήμην τους, και ας μιλά συνεχώς και με όρους αποκλειστικότητας στο όνομα τους για να τους πάρει μαζί.

Ο κατασυκοφαντημένος και αναγόμενος στη σφαίρα του απόλυτου αντεπαναστατικού κακού- να μια νέα «αυτοκρατορία του κακού»- σύγχρονος μηδενιστικός πόλος θέλει σύμπραξη και συνεργασία με ανθρώπους που αρνούνται κάθε ρόλο που έχουν στο σήμερα, για να δημιουργήσουν –αν αυτό γίνει εφικτό, μια άλλη, διαφορετική, ζωή, κυρίως στο παρόν και για τους εαυτούς τους, γιατί δεν μπορούν να έχουν τις ίδιες προσδοκίες από τις μάζες, με όσους τις καθαγιάζουν και προσπαθούν να τις κάνουν οπαδούς και στρατιώτες του σκοπού τους. Και απευθύνεται ξεκάθαρα σε όλους τους ανθρώπους, ακόμα και στους μεσοαστούς που εξορίζουν ορισμένοι με μεγάλη ευκολία και προφανή ειρωνεία, γιατί ο νεοκομμουνισμός τους δεν τους περιλαμβάνει στα μεγαλεπίβολα σχέδια του, έστω και επί χάρτου, άγνωστο το γιατί, ακόμα και την εποχή που οι μνημονιακές μεταλλάξεις οδηγούν σε οπισθοχώρηση ακόμα και τη μεσοαστική τάξη… Πάντως ένας μεσοαστός επαναστάτης δεν θα λάβει καλύτερη μεταχείριση από την αστική εξουσία λόγω της καταγωγής του. Θα φάει πολλά χρόνια φυλακή για το τίμημα της έμπρακτης ανυπακοής του και θα δεχτεί μεταχείριση από το σύστημα που δεν προσομοιάζει στην «νεοαριστοκρατική του καταγωγή». Αλλά όλα αυτά αναιρούνται και εκμηδενίζονται από ορισμένους, γιατί πάνω από όλα πρέπει να στηλιτευθούν οι «αλλαζόνες εχθροί του προλεταριάτου και αντιγραφείς του νεοφιλελεύθερου ελιτισμού», και ας πολεμούν το κράτος με συνέπεια και συνέπειες σκληρές, τη στιγμή που το προλεταριάτο εμφανίζεται ζαλισμένο, συγχυσμένο και μπερδεμένο από τις κυριαρχικές λεηλασίες.

Ο σύγχρονος Μηδενισμός δεν είναι Νεοπλατωνισμός σε καμία περίπτωση, αλλά το αποτέλεσμα της διερεύνησης των πραγματικών συνθηκών και των πραγματικών αιτιών που το διαμορφώνουν. Είναι η συνέπεια στο να λες πάντα ότι βλέπεις και όχι να βλέπεις ότι λες. Και για να το πετύχεις αυτό πρώτα πρώτα πρέπει να σταματήσεις να πιέζεις τον εαυτό σου να ταχθεί σε έναν ανώτερο ιδεαλιστικό σκοπό για το κοινό καλό, για το καλό της ανθρωπότητας και όλων αυτών που αδιαφορούν για τα προτάγματα σου, αλλά εσύ επιμένεις να το αγνοείς δημόσια, ενώ το έχεις ζήσει και το ξέρεις καλά κατά βάθος.  Πρωτοπορία, θατσερισμός και πλατωνισμός ευδοκιμούν, μάλλον, σε αυτούς που αισθάνονται ότι ξέρουν τη συνταγή της ουτοπίας, και όχι στους ακριβείς περιγραφείς και αρνητές του υπάρχοντος. Αν η πλειοψηφία της κοινωνίας δεν επιθυμεί την αναρχία είναι δικαίωμα της. Όμως αυτό δεν θα μας οδηγήσει να κάνουμε εκπτώσεις για να προσεγγίσουμε αυτούς που θέλουμε να πάρουμε μαζί μας. Γιατί εμείς θέλουμε μονάχα τους ολικούς αρνητές του υπάρχοντος και όχι δέσμιους των ρόλων και των ταυτοτήτων του πολιτισμού.

Και φυσικά αυτά που διαμορφώνουν τις ψευδοσυνειδήσεις των υποτακτικών, ανεξαρτήτως ταξικής θέσης, είναι παράγοντες διαφορετικοί και πέρα από το στείρο οικονομισμό και τη θέση του καθενός στην παραγωγή. Δεν μπορούμε να αγνοούμε άλλα πράγματα που σμιλεύουν το υπάρχον και απομακρύνουν τους ανθρώπους από γνήσιες και ριζικές ανατρεπτικές κινήσεις κατάργησης των θεσμών, των κοινωνικών συμβάσεων, των ρόλων. Δεν ψάχνουμε να βρούμε συμμάχους για το μετασχηματισμό της παραγωγής, αλλά αρνητές για την καταστροφή του υπάρχοντος πολιτισμού, μήπως ξημερώσει κάποτε η ρημάδα η αναρχία, που τόσοι τον τελευταίο καιρό την πολεμούν και την εγκαταλείπουν για να ανέβουν στο κινηματικό άρμα των αντικαπιταλιστικών πολτών που τους χωράνε όλους εκτός από τους ακραίους, τα μιάσματα της αναρχίας και του μηδενισμού.

Δεν είναι ανάγκη να πεινάς για να καταλάβεις τον κόσμο. Εξάλλου, αυτοί που πεινάνε κυρίως θέλουν να σταματήσουν να πεινούν, παρά να εξαλείψουν τις αιτίες που τους κάνουν να πεινούν. Και παραπέρα δεν νιώθουν καμία ανάγκη να αρνηθούν άλλες παραμέτρους του πολιτισμού. Αν κάποιος εκθειάζεται από επαναστατικές δυνάμεις γιατί διεκδικεί ψωμί και επιβίωση ποτέ δε θα κάνει το βήμα παραπάνω. Αν συμπράττεις με αγώνες για καλύτερους μισθούς, μη ζητάς ποτέ από τους ανθρώπους να αγωνιστούν για μια ζωή χωρίς μισθούς, χρήμα, κράτος, εξουσία, σχέσεις καταπίεσης και εκμετάλλευσης….

κάποιοι σύντροφοι

(αλιεύτηκε από https://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=1371942)

Categories
Ελληνικά / Greek

Για το (αυτο)ξεπέρασμα του μηδενισμού – Πολύκαρπος Γεωργιάδης

Όχι πως θέλω να φανώ αγνώμων απέναντι σε αυτή την αρρώστια. Υποστηρίζοντας σε αυτό το κείμενο πως ο μηδενισμός βλάπτει, επιθυμώ εξίσου να πω ότι είναι και απαραίτητος -στον επαναστάτη. Άλλοι μπορούν να επιβιώσουν μια χαρά χωρίς τον μηδενισμό: ο επαναστάτης όμως δεν είναι ελεύθερος να παραμερίσει τον μηδενισμό. Πρέπει να είναι η κακή συνείδηση της εποχής του -γι’ αυτό πρέπει να τη γνωρίζει όσο γίνεται καλύτερα. Ποιος είναι καλύτερος οδηγός για το λαβύρινθο της μοντέρνας ψυχής από τον μηδενισμό, πού θα βρίσκαμε πιο εύγλωττο ψυχολόγο από τον μηδενισμό; Μέσω του μηδενισμού η νεωτερικότητα μιλά την πιο μύχια γλώσσα της: δεν κρύβει ούτε τα καλά, ούτε τα κακά της, έχει απαλλαγεί από όλες τις ντροπές της. Και ανάποδα: κανείς με ακρίβεια την αξία τον μοντέρνου όταν έχει ξεκαθαρίσει μέσα τον τα καλά και τα κακά τον μηδενισμού. Το καταλαβαίνω απολύτως να λέει ένας μουσικός σήμερα “μισώ τον μηδενισμό, αλλά δεν αντέχω πια καμιά άλλη μουσική”. Θα καταλάβαινα όμως κι έναν επαναστάτη που θα υποστήριζε: «Ο μηδενισμός ανακεφαλαιώνει τη νεωτερικότητα. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος, πρέπει πρώτα να γίνουμε μηδενιστές…»

Απαραίτητη διευκρίνιση

Η συγγραφή του κειμένου αυτού ξεκίνησε το 2009 και αφού έμεινε για αρκετό καιρό στο «συρτάρι», πήρε την τελική του μορφή αρκετούς μήνες πριν τα τραγικά γεγονότα της Marfin. Τραγικά όχι μονάχα λόγω του θανάτου των τριών εργαζομένου αλλά και γιατί ουσιαστικά φρενάρησαν μια λαϊκή εξέγερση εναντίον του Δ.Ν.Τ και της κυβέρνησης. Έτσι, αν η 6η Δεκέμβρη σήμανε την ευρύτερη ριζοσπαστικοποίηση της κοινωνίας, η 5η Μάη σήμανε την προσωρινή υποχώρηση.
Όλο αυτό το διάστημα πολλά ακούστηκαν περί μηδενισμού. Το ζήτημα όμως του μηδενισμού δεν αφορά μονάχα μια τάση του αναρχικού «χώρου» (έστω και περιφερειακή ή ‘περιθωριακή’). Ολόκληρη η εποχή μας και η κοινωνία είναι βαθιά μηδενιστική και το ξεπέρασμα του μηδενισμού αυτού δεν γίνεται με ευεργετικές απεραντολογίες περί κάποιας γενικής και αόριστης (πάντα ομιχλώδους) ελευθερίας.
Το γνήσιο ξεπέρασμα του μηδενισμού πραγματώνεται θετικά μόνο μέσω ενός κινήματος που θα παλέψει για ένα συγκεκριμένο σκοπό: για την κοινωνική επανάσταση και την δημιουργία της αταξικής κοινωνίας. Μάλιστα, στη σημερινή συγκυρία της επίθεσης του κεφαλαίου και της σταδιακής αφύπνισης των προλετάριων διεθνώς, ένα γνήσια επαναστατικό κίνημα που θα μάχεται στην πράξη για τον κοινωνικό μετασχηματισμό θα παίξει καταλυτικό ρόλο στο ξεπέρασμα όχι μόνο του περιορισμένου “αναρχικού” μηδενισμού, αλλά και του ευρύτερου κοινωνικού μηδενισμού. Το προλεταριάτο ήδη ενσωματώνει αναρχικά συνθήματα ενεργητικού μηδενισμού («να καεί το μπουρδέλο η βουλή»). Στην εξελικτική του κίνηση πιθανότατα να ενσωματώσει (όπως παλιότερα) και τις επαναστατικές ιδέες και πρακτικές, ξεπερνώντας αυτόν τον απλοϊκό -αλλά αναγκαίο ως πρώτο βήμα- μηδενισμό. Γιατί όχι; Τα πάντα ρει…

Αντί εισαγωγής

«Κι αν από τώρα κι ύστερα σου λείψουν όλες οι σκάλες, πρέπει να μάθεις να πατάς στο ίδιο σου το κεφάλι: πώς αλλιώς θα ήθελες να ανέβεις ψηλότερα;» Νίτσε

Ο αναρχικός μηδενισμός είναι μια πολύ σημαντική συνιστώσα του ριζοσπαστικού κινήματος και με την ενεργητικότητα του έχει προσφέρει πολλά. Σε περιόδους κοινωνικής νηνεμίας βοήθησε στη διατήρηση πολλών δυνάμεων του επαναστατικού κινήματος, όταν άλλοι είτε λάκιζαν απογοητευμένοι από το «μάταιο του αγώνα» και ενσωματώνονταν στη ταξική κοινωνία είτε προσεύχονταν για την έλευση της Αγίας Ιστορικής Αναγκαιότητας, τότε που οι ουρανοί θα σχιστούν και θα βρέξει επανάσταση. Ο μηδενισμός λοιπόν στην ενεργητική του μορφή επανέφερε την επαναστατική δράση από το ακαθόριστο μέλλον σε χρόνο ενεστώτα και εν μέσω κοινωνικής ειρήνης κάλυψε την ανάγκη για υπαρξιακή ανταρσία, ανάγκη που είναι θεμελιώδης για το επαναστατικό κίνημα (ας θυμηθούμε ότι για τον Μαρξ η επανάσταση δεν είναι μόνο μια διαδικασία αλλαγής του κόσμου αλλά και μια ταυτόχρονη διαδικασία ατομικής πραγμάτωσης). Ο επαναστάτης δεν θυσιάζεται για την κοινωνία, λέει ο Μαρξ, αλλά αντίθετα θυσιάζει την υπάρχουσα κοινωνία. Ίσως αυτά τα λόγια να πέφτουν βαριά. Στα στομάχια των ορθόδοξων η επανάσταση δεν είναι ένα έξωθεν επιβαλλόμενο καθήκον που πρέπει να εκτελεστεί από ανιδιοτελείς αυτοθυσιαζόμενους οσιομάρτυρες. Αντίθετα, εμπεριέχει και την ατομική ανταρσία, καθώς είναι εκείνο το σημείο όπου η αλλαγή του εαυτού συναντά την αλλαγή του κόσμου).

Ο μηδενισμός λοιπόν προσέφερε πολλά στο ριζοσπαστικό κίνημα. Αλλά ο ακτιβισμός δεν αρκεί. Ο μηδενισμός έχει τα όρια του, τους περιορισμούς του. τις αδυναμίες του και μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη για την παραπέρα ανάπτυξη του ριζοσπαστικού κινήματος. Ο σεχταρισμός, ο ελιτισμός, η αυτοαναφορικότητα, ο ακραίος βολον-ταρισμός, η μεγαλοστομία, ο φετιχισμός, ο πεσιμιστικός ντετερμινισμός, η (κατά φαντασία) αρνησικοσμία και άλλα εγγενή προβλήματα του μηδενισμού δημιουργούν στασιμότητα και από τα στάσιμα νερά μόνο δηλητήριο μπορούμε να περιμένουμε.
Ο μηδενισμός εκπλήρωσε τον ιστορικό του σκοπό, τώρα πρέπει να ξεπεραστεί, αλλά όχι να ενταφιαστεί. Το διαλεκτικό σχήμα της Αρνησης της Αρνησης είναι ιδανικό για το σκοπό μας: καταργεί τη μορφή αλλά όχι και το περιεχόμενο. Το περιεχόμενο υψώνεται σε νέα ανώτερα επίπεδα. Με δυο κουβέντες, το κείμενο αυτό δεν προσπαθεί μόνο να εντοπίσει τις ρίζες του μηδενισμού στον πεσιμισμό και να κριτικάρει τις αδυναμίες του, αλλά και να υποστηρίξει ότι το περιεχόμενο του μηδενισμού μπορεί να οφείλει να βρει μια ανώτερη έκφραση μέσα από ένα κίνημα γνήσια ριζοσπαστικό, γνήσια αντισυστημικό, γνήσια επαναστατικό. Ένα κίνημα που από τα μέσα θα θέτει και ένα σαφή σκοπό: μια ελεύθερη κοινωνία ελεύθερων ατόμων, μέσα από την καταστροφή του κράτους, της μισθωτής εργασίας και της ιδιωτικής ιδιοκτησίας. Μηδενιστές! Αλλη μια προσπάθεια να γίνουμε επαναστάτες!!

Ι.

Ο πεσιμισμός ως γεννήτορας του μηδενισμού

«Ο μηδενισμός ως ψυχολογική κατάσταση πραγματοποιείται όταν έχουμε αναζητήσει ένα “νόημα” σε όλα τα συμβάντα, τη οποίο δεν βρίσκεται εκεί: έτσι ο αναζητητής χάνει τελικά το θάρρος του. Ο μηδενισμός είναι τελικά η συνειδητοποίηση της μακρόχρονης σπατάλης, η αγωνία του “εις μάτην”, η ανασφάλεια, η έλλειψη κάθε ευκαιρίας να συνέλθουμε και να ανακτήσουμε την ηρεμία μας -η ντροπή απέναντι στον ίδιο μας τον εαυτό, σαν να τον εξαπατήσαμε για πάρα πολύ καιρό.» Φρ. Νίτσε

Παρά τις πολλές και διαφορετικές μορφές που μπορεί να πάρει ο μηδενισμός (άλλωστε υπάρχουν τόσοι μηδενισμοί όσοι είναι και οι μηδενιστές), η βάση του μηδενισμού είναι μία: ο πεσιμισμός. Στην πολιτική της μορφή η απογοήτευση που μπορεί να γεννήσει είτε μια ηττημένη επανάσταση είτε μια επανάσταση που δεν έρχεται, γεννά τον αναρχικό μηδενισμό, στις διάφορες εκδοχές του (ενεργητικός ή παθητικός, βίαιος ή ειρηνικός, αναρχοατομικισμός, ιλλεγκαλισμός. χαοτισμός, νεολαιίστικες υποκουλτούρες -σαν το punk rock, τον νεοχιπισμό κλπ.). Το “εις μάτην” του αγώνα και το “χαμένο νόημα” μεταφράζονται ποικιλοτρόπως, ανάλογα και με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του υποκειμένου. Παρά το διαφορετικό (ακόμα και εχθρικό μεταξύ τους) περιεχόμενο των διαφόρων μηδενισμών, έχουν κι ένα κοινό σημείο: τεμαχίζουν την επανάσταση ανάμεσα στην ατομική υπαρξιακή ανταρσία και στην κοινωνική δράση για την αλλαγή του κόσμου, προτάσσοντας μόνο την πρώτη ως ρεαλιστική και τη δεύτερη ως “ουτοπία” ή “παραμύθι για μικρά παιδιά”. Το ίδιο κάνουν και οι υπερορθόδοξοι επαναστάτες, με τη διαφορά ότι προτάσσουν τη δεύτερη, θεωρώντας την πρώτη ως “μικροαστικό κατάλοιπο”. Αμφότεροι εσχατολογούν ασύστολα, οι ορθόδοξοι φανερά κι από την πόρτα, οι μηδενιστές από το παράθυρο.

Διαβάσαμε κάπου:
«Ζούμε λοιπόν “το τέλος των ιδεολογιών”, όπως αναφέρει ο Φουκουγιάμα […] Μιλάμε για την απελπισία που εκφράζει την κατάσταση όλων όσων δεν μας έχει απομείνει καμιά ελπίδα να δούμε να αλλάζει η πραγματικότητα που μας επιβάλλουν […] Είμαστε ρεαλιστές και χαιρόμαστε που δεν πρέπει να υπερασπιστούμε το όραμα και την ελπίδα ενός καλύτερου κόσμου που μπορεί να μην έρθει ποτέ […] Οι παράνομες Επαναστατικές οργανώσεις δεν είναι εργαλεία για τον κόσμο του μέλλοντος αλλά πρόταση ζωής για το σήμερα».
Η αποσαρκωμένη εσχατολογία θεωρεί ότι ζει στην εσχατιά της ιστορίας. Όπως κάθε αντιδιαλεκτική ερμηνεία της πραγματικότητας βλέπει τα γεγονότα ως απόλυτα, ασύνδετα και ακίνητα. Η εθελόδουλη κοινωνία ως συμπαγές σύνολο θα μείνει για πάντα έτσι, χωρίς να κινηθεί ποτέ. Το κέρμα της μελλοντολογίας έχει ριφθεί: η πραγματικότητα θα μείνει απαράλλαχτη. Οπότε τι κάνουμε; Ευνουχίζουμε την επανάσταση και το νόημα της ως ενότητας Ατομικής και Κοινωνικής Ανταρσίας και την βαπτίζουμε εκ νέου ως μια απλή “πρόταση ζωής”. Το συντηρητικό μήνυμα της δημιουργίας μιας απλής “ένοπλης όασης” μέσα στο υπάρχον βαπτίζεται “επαναστατική αυτονομία”. Ταυτόχρονα τεμαχίζεται ιδεατά το παρόν από το μέλλον (όσο για το παρελθόν αυτό έχει εξοριστεί οριστικά στα Τάρταρα του Αρνητικού…) λες και οι πράξεις του παρόντος δεν δημιουργούν την μελλοντική πραγματικότητα, λες και το μέλλον φυτεύεται από τους ουρανούς, λες και το χωροχρονικό συνεχές μπορεί να διασπαστεί έτσι απλά, με ένα διάταγμα της Μεταφυσικής. Κι αυτό αποκαλείται ρεαλισμός!!!
Όταν εξετάζουμε ένα κοινωνικό φαινόμενο μόνο με τον τρόπο που εμφανίζεται στο παρόν (ως ακίνητη φωτογραφία της στιγμής), τότε απορροφούμαστε από την μεταφυσική σκέψη. Ένα φαινόμενο πρέπει να το εξετάζουμε διαλεκτικά, όχι μόνο στην παρούσα του μορφή αλλά και στην κίνηση του, στη δυναμική και στις δυνατότητες που εμπεριέχει, καθώς και στην αλληλεπίδραση του με άλλα φαινόμενα. Όπως έγραφε ο Ένγκελς: «Δεν πρέπει να αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο ως σύμπλεγμα έτοιμων πραγμάτων, αλλά ως σύμπλεγμα διαδικασιών, όπου φαινομενικά σταθερά πράγματα και παρόμοια οι ιδεατές απεικονίσεις τους στο μυαλό μας, οι έννοιες, υφίστανται αδιάκοπη αλλαγή γίγνεσθαι και θανάτου». Ρεαλισμός, λοιπόν, είναι η εξέταση των γεγονότων στην κίνηση τους και όχι ο κάθε είδους ντετερμινισμός που προτάσσει είτε την ακινησία των κοινωνικών φαινομένων είτε την προδιαγεγραμμένη κίνηση τους στις ράγες του μηχανιστικού κισμέτ.
Η κυρίαρχη τάση κάθε εποχής βλέπει τον εαυτό της ως έκφραση των καθολικών συμφερόντων ολόκληρης της κοινωνίας, εξ ου και το (αναμασημένο ιδεολόγημα του “τέλους των ιδεολογιών”. Ιδεολόγημα πολύ παλιότερο από τον απολογητή του νεοφιλελευθερισμού Φουκουγιάμα (και αδρά χρηματοδοτούμενου βεβαίως βεβαίως…). Οι κυρίαρχες τάξεις που αποζητούν τη διαιώνιση του ταξικού διαχωρισμού και των ιδιαίτερων συμφερόντων τους πάντα έχουν ανάγκη τον μεταφυσικό τρόπο σκέψης, ώστε να παρουσιάζουν την εκάστοτε κοινωνική δομή ως φυσικά δοσμένη και αμετάβλητη. Οι επαναστάτες όμως, εάν θέλουν να είναι τέτοιοι πέρα από το να αυτοαποκαλούνται ως τέτοιοι, καμιά σχέση δεν πρέπει να έχουν με αυτόν τον αντιδιαλεκτικό τρόπο σκέψης και να κάνουν επικλήσεις στον Φουκουγιάμα.
Η πηγή του απαισιόδοξου αυτού ντετερμινισμού γίνεται φανερή από τα παραπάνω κείμενα: “η απελπισία” όλων εκείνων που “δεν τους έχει απομείνει καμιά ελπίδα” για κοινωνική αλλαγή. Επιστρέφουμε λοιπόν στις πεσιμιστικές ρίζες του μηδενισμού…

ΙΙ.

Σε ποιες, όμως, ιστορικές περιόδους εμφανίζεται ο μηδενισμός; Όταν η κοινωνική ειρήνη προκαλεί την ύφεση του επαναστατικού κινήματος, τότε κάποιοι μαχητές που κυλάει αίμα στις φλέβες τους απαντούν αντανακλαστικά στην παρακμή αυτή, εγκαταλείποντας την ιδέα της κοινωνικής επανάστασης αλλά όχι την άμεση δράση. Εγκαταλείπουν δηλαδή το περιεχόμενο της επανάστασης, διατηρώντας την εξωτερική της μορφή. (Φυσικά υπάρχει και ο παθητικός μηδενισμός που εγκαταλείπει και τα δύο ταυτόχρονα, αλλά εδώ μας ενδιαφέρει μόνο εκείνη η μορφή μηδενισμού που εμπεριέχει σπερματικά τις δυνατότητες του αυτοξεπεράσματος).
Έτσι, για παράδειγμα, ο ρωσικός νιχιλισμός του 19ου αιώνα γεννήθηκε όταν ένα υπεραισιόδοξο επαναστατικό, υλιστικό και επιστημονικό κίνημα επιχείρησε την “κάθοδο προς τον λαό” και γνώρισε την αδιαφορία, την ήττα και την απογοήτευση. Παρόλα αυτά όμως. ο ρωσικός νιχιλισμός δεν εγκατέλειψε την ιδέα της κοινωνικής επανάστασης. Οι διαψευσμένες ελπίδες ενεργοποιούν και τον ευρωπαϊκό αναρχοατομικισμό: τόσο η ήττα της σπουδαιότερης προλεταριακής εξέγερσης, της παρισινής κομμούνας, όσο και η αποκαθήλωση της εργατικής τάξης ως αδιαμφισβήτητου και αυτόματου φορέα της επανάστασης προκάλεσαν αντανακλαστικά την άνοδο μηδενιστικών και ατομικιστικών ρευμάτων. Τόσο ο ρωσικός όσο και ο ευρωπαϊκός μηδενισμός, όταν έπαυε η ύφεση του επαναστατικού κινήματος και παρουσιαζόταν ριζοσπαστικοποίηση της κοινωνίας ενσωματώνονταν ξανά στο ευρύτερο κίνημα για την κοινωνική ανατροπή. Μιας και ο μηδενισμός ήταν αντανάκλαση της επαναστατικής ύφεσης δεν είχε λόγους ύπαρξης σε περιόδους κοινωνικών εκρήξεων. Έτσι για παράδειγμα στο πλευρό των κομμουνιστών και των αναρχικών στη γερμανική συμβουλιακή επανάσταση πολεμούν και οι ντανταϊστές, ακόμα και ο στιρνερικός Μαρούτ. Στη Ρωσία στο πλευρό της επανάστασης πολεμούν οι νιχιλιστές και οι φουτουριστές, ενώ ο αναρχοατομικιστής Βικτώρ Σερζ προσχωρεί στον μπολσεβικισμό.
Οι κοινωνικές συνθήκες μέχρι και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν επέτρεπαν κανένα αναχωρητισμό. Ακόμα και αντικαλλιτεχνικές πρωτοπορίες που έκλιναν προς τον μηδενισμό, όπως το dada και ο σουρεαλισμός, αναπτύσσουν έντονη κοινωνική δράση μέσα στους κόλπους του αναρχικού και κομμουνιστικού κινήματος (άλλωστε, ντανταϊστές ήταν και οι ιδρυτές του Κ.Κ. Ρηνανίας), ενώ το ξαδερφάκι τους στην Ιταλία, ο φουτουρισμός, προσχωρεί τελικά στο φασισμό.
Η κοινωνική κατάσταση στη Ευρώπη άλλαξε άρδην μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η κουρασμένη από τους πολέμους Ευρώπη αναζητά την κοινωνική σταθερότητα.
Η δεκαετία του ΄50 ήταν πράγματι μια δεκαετία σταθερότητας στη Δύση, η οποία μέσα από την υπερεκμετάλλευση του τρίτου κόσμου και την ανάπτυξη των παραγωγικών της δυνάμεων κατάφερε να δημιουργήσει μια σχετική αφθονία στους κόλπους της. Η δεκαετία του ΄60 όμως απέδειξε πως “η ιστορία ξεγελά και τους καλύτερους μαθητές της”. Ένα νέο επαναστατικό κίνημα, πολύμορφο και αντιφατικό, γεννήθηκε, άκμασε και δυστυχώς παράκμασε. Μια παρακμή που ολοκληρώθηκε οριστικά και με την πτώση των καθεστώτων του “υπαρκτού σοσιαλισμού”. Το ήδη κατακρεουργημένο από αυτά τα καθεστώτα επαναστατικό κίνημα κατέρρευσε (ανοίγοντας όμως το δρόμο για τη δημιουργία ενός νέου αντιεξουσιαστικού επαναστατικού κινήματος, αφού η τελεσίδικη αποτυχία του εξουσιαστικού μοντέλου επανάστασης γεννά νέες ιστορικές δυνατότητες).
Πλέον, η δυτική κοινωνία ακολουθεί την πορεία που ήδη από την δεκαετία του ’50 δρομολογήθηκε: καταναλωτική κουλτούρα, παθητικότητα, γενίκευση της απολιτίκ διάθεσης, μοιρολατρία, με δυο λέξεις παθητικός μηδενισμός. Η ηττημένη αριστερά, βαθιά μηδενιστική, δεν κάνει τίποτα άλλο από το να γκρινιάζει για τη μη ορθολογική λειτουργία του καπιταλισμού. Ενίοτε συμμετέχει και ως κυβερνητικός εταίρος (ή καλύτερα εταίρα, μιας και είναι πόρνη που αναμφίβολα διαθέτει πνευματική και αισθητική καλλιέργεια) στη διαχείριση του καπιταλισμού. Έτσι η Αριστερά βολεύεται με το ρόλο του παθητικού γκρινιάρη που εξαντλεί την “αγωνιστικότητα” σε τελετουργικές αναπαραστάσεις αγώνων περασμένων εποχών και ο ‘κομμουνισμός’ της μετατρέπεται σε ένα απλό άρθρο πίστης, που παραπέμπεται για το αόριστο μέλλον, όταν ο ουρανός θα βρέξει επανάσταση και θα επικρατήσει η χιλιόχρονη βασιλεία του σοσιαλισμού. Από την άλλη, η Ακρα Αριστερά έχει μείνει προσηλωμένη στη θρησκευτική ανάγνωση του μαρξισμού (και πολλών ακόμα -ισμών) και ακροβατεί ανάμεσα στον στείρο ακαδημαϊσμό, που μακριά από τον καθαρό αέρα της πράξης αποπνέει μούχλα, και στην αιώνια αναμονή της μεσσιανικής έλευσης των αντικειμενικών συνθηκών.
Αναμφίβολα, υπάρχουν ακόμα αρκετές ζωντανές δυνάμεις στην Αριστερά, αλλά πνίγονται μέσα στη γενικότερη παρακμή της. Με λίγα λόγια, η κοινωνική ειρήνη και η συνακόλουθη επαναστατική ύφεση δημιούργησαν μια Αριστερά ενσωματωμένη και βαθιά μηδενιστική (με την παθητική έννοια του όρου). Από την άλλη ο αναρχικός /αντιεξουσιαστικός χώρος, σε μεγάλο βαθμό έμεινε δέσμιος του υπεραυθορμητισμού του (της παιδικής αρρώστιας του αναρχισμού), ο οποίος βοήθησε μεν στο να κρατήσει επαφή με τις “από τα κάτω” κοινωνικές διεργασίες, αλλά δε βοήθησε στην ψύχραιμη ερμηνεία των διεργασιών αυτών.
Έτσι, σε περιόδους κοινωνικής έντασης οι αναρχικοί έβλεπαν εξεγέρσεις και την επανάσταση προ των πυλών, ενώ σε περιόδους ύφεσης γίνονταν απαισιόδοξοι και μοιρολάτρες. Μέσα σε διάστημα δέκα-δεκαπέντε ετών τμήματα του χώρου ακροβατούσαν ανάμεσα στους δύο ντετερμινισμούς: από το “κουφάλες κρατιστές λίγα χρονάκια ακόμα”, στο “οι αντικειμενικές συνθήκες για την αταξική κοινωνία δε θα έρθουν ποτέ”. Εν τέλει η ανάλυση που κάνουν πολλοί αναρχικοί στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στη ψυχολογική κατάσταση στην οποία βρίσκονται και όχι στα εργαλεία ανάλυσης που του παρέχει η πλούσια, πλέον, επαναστατική θεωρία!!
Αυτή η ψυχολογικοποίηση της θεωρίας είναι που σε περιόδους κοινωνικής ειρήνης συμβάλλει στην άνοδο μηδενιστικών ρευμάτων. Και αυτά τα μηδενιστικά ρεύματα δεν είναι τίποτα άλλο από αντανάκλαση αυτής της κοινωνικής ειρήνης, που εκφράζεται είτε με τον ειρηνιστικό νεοχιπισμό είτε με τον βίαιο αναρχοατομικισμό. Και όσο δεν υπάρχει ένα ισχυρό επαναστατικό κίνημα (άλλη μια αντανάκλαση των κοινωνικών συνθηκών), ώστε να εντάξει στους κόλπους του αυτά τα μηδενιστικά ρεύματα, τόσο αυτά θα γεννιούνται και θα αναπτύσσονται με τα θετικά τους στοιχεία (που δεν είναι λίγα), αλλά και με τα αρνητικά τους (που είναι πολλά).

Μηδενισμός και κοινωνία

Ο Νίτσε έλεγε ότι η απόφαση των χριστιανών να βλέπουν τον κόσμο ‘κακό και άσχημο’ πράγματι, έκανε τον κόσμο κακό και άσχημο. Κατ’ αναλογία και η απόφαση των μηδενιστών να βλέπουν την κοινωνία (ως κοινωνία καθεαυτή) ‘κακή και άσχημη’ συμβάλλει στη διατήρηση μιας κοινωνίας κακής και άσχημης. Επιπλέον, οδηγεί και σε μια τεράστια ιδεολογική στρέβλωση: δεν τεμαχίζουν μονάχα την επανάσταση σε Ατομική και Κοινωνική, αλλά βλέπουν κιόλας την ατομική τους επανάσταση ως εξω-κοινωνικό φαινόμενο: «Απευθυνόμαστε σε όλους αυτούς που έχουν αυτοεξοριστεί από αυτήν την κοινωνία και τα ψεύτικα αγαθά της».
Ο εκκοσμικευμένος ασκητικός μηδενισμός του 19ου αιώνα αντικαθίσταται πλέον με ένα αρνησίκοσμο, αντιασκητικό μηδενισμό ο οποίος δεν θέτει κανένα σκοπό πέρα από την ίδια του την αυτοανακύκλωση, μέσω της αυτοαναφορικής βίας που εμφανίζεται ως ‘πρόταση ζωής’ για το σήμερα (ένα ένοπλο χόμπυ μήπως;). Αλλά τι ζητούσε κάποτε ο ρωσικός μηδενισμός: Ο Ντιμίτρι Πισάρεφ έλεγε: «Σύντροφοι! Χτυπάτε δεξιά και αριστερά, από τούτο κανένα κακό δε συνέβη ούτε θα συμβεί. Μας λένε παράσιτα της κοινωνίας. Λάθος! Θέλουμε να είμαστε χρήσιμοι στην κοινωνία. Απλά επί του παρόντος η άρνηση και η ολοκληρωτική καταστροφή της είναι ό,τι πιο χρήσιμο». Βλέπουμε λοιπόν ότι για τους ρώσους νιχιλιστές η άρνηση και η καταστροφή δεν είναι σκοπός αλλά μέσο (όπως και για τον ιλλεγκαλιστή Μάριους Ζακόμπ η παρανομία είναι ένα προσωρινό μέσο και όχι αυτοσκοπός).

Ακόμα και ο απόστολος της παν-καταστροφικής επανάστασης Νετσάγιεφ έγραφε: «Η μελλοντική οργάνωση (σ.σ. της κοινωνίας) θα προκύψει από το λαϊκό κίνημα και τη ζωή. Αυτό όμως είναι δουλειά των επερχόμενων γενεών. Δική μας δουλειά είναι η παθιασμένη, πλήρης, ολοκληρωτική και ανελέητη καταστροφή». Με δυο λόγια, ο ρώσικος μηδενισμός δεν ήταν αυτοαναφορικός που έβλεπα τον εαυτό του ως μέσο και σκοπό ταυτόχρονα, αλλά ήταν ένα επαναστατικό κίνημα που έβλεπε την απόλυτη καταστροφή της υπάρχουσας κοινωνίας ως μέσο για την έλευση του κομμουνισμού (του τραχύ και πρωτολείου κομμουνισμού, που ο Μαρξ αποκαλούσε «κομμουνισμό του στρατώνα»).
Αντίθετα, ο σύγχρονος μηδενισμός βλέπει τον εαυτό του σαν όχημα και προορισμό ταυτόχρονα, διακηρύσσοντας την «έξω-κοινωνική» του φύση και τον ένοπλο (ή άοπλο), βίαιο (ή ειρηνικό) αναχωρητισμό. Αυτή η αντίληψη περί οάσεων και ελεύθερων ζωνών ταυτίζει το μέσο με το σκοπό, γιατί απλούστατα λείπει ο σκοπός! Το αισιόδοξο, όμως, στο όλο ζήτημα είναι ότι ο αναχωρητισμός αυτός υπάρχει μονάχα στα κεφάλια των επίδοξων «έξω-κοινωνικών» επαναστατών, γιατί απλούστατα στον ενοποιημένο κόσμο του καπιταλισμού κάθε αυτό-εξορία από την κοινωνία βρίσκεται στις νεφέλες της ιδεολογίας. Στην όαση του καπιταλισμού όλες οι οάσεις είναι οφθαλμαπάτες…

Δεκεμβριανά 2008
Πραγμάτωση και ξεπέρασμα του Μηδενισμού

«Για τη διαλεχτική φιλοσοφία τίποτα δεν είναι τελικό, απόλυτο, ιερό […] Το ζήτημα δεν είναι να αρνηθώ κάτι, αλλά να αρνηθώ και την άρνηση του. Πρέπει, δηλαδή, να κάνω την πρώτη άρνηση με τέτοιον τρόπο, ώστε να είναι ή να μην μπορεί να γίνει δυνατή η άρνηση της.» Φρ. Ένγκελς

Η εξέγερση του Δεκέμβρη υπήρξε η έμπρακτη άρνηση του παθητικού μηδενισμού της υπάρχουσας κοινωνίας, που με την παθητικότητα της συντηρεί τη βαρβαρότητα που γεννά ο καπιταλισμός. Γιατί αν δούμε τα κοινωνικά φαινόμενα όχι σταθερά και αμετάβλητα αλλά στην κίνηση τους, στην αλληλουχία τους, στην αλληλεπίδραση τους και όχι με σύνορα να υψώνονται μεταξύ τους, τότε μόνο μπορούμε να κατανοήσουμε πως πέρα από την από τα πάνω κρατική επιβολή, είναι και η παθητικότητα αυτή που συνδιαμορφώνει την εξουσιαστική πραγματικότητα που οπλίζει το χέρι του κάθε Κορκονέα. Η εξέγερση ενάντια στον παθητικό μηδενισμό της υπάρχουσας κοινωνίας, λοιπόν, δε θα μπορούσε να πάρει άλλη μορφή, πέρα από τον ενεργητικό μηδενισμό. Με δυο λόγια, η κοινωνία πλάθει τους εξεγερμένους που της αρμόζουν.
Μόνο η ιδεολογική τυφλότητα θα μπορούσε να δει πίσω από την έκρηξη του Δεκέμβρη μια «τυφλή» εξέγερση. Τόσο η επιλογή των στόχων (κατά κύριο λόγο στόχοι του κράτους και του κεφαλαίου) όσο και η γεωγραφική εξάπλωση της εξέγερσης σε ολόκληρο σχεδόν τον ελλαδικό χώρο, όχι μόνο δίνουν στην εξέγερση ένα συγκεκριμένο περιεχόμενο, αλλά την καθιστούν ως το σπουδαιότερο κοινωνικό γεγονός της ύστερης μεταπολίτευσης. Αλλά το πιο σπουδαίο δεν είναι η εξέγερση καθαυτή, αλλά οι δυνατότητες και η προοπτική εξέλιξης που εμπεριέχει. Γιατί ως επαναστάτες θα πρέπει να γνωρίζουμε και τα όρια της εξέγερσης. Όσο αναλωνόμαστε σε ύμνους και ψαλμωδίες, τη μουμιοποιούμε, την περιορίζουμε στα στενά όρια της αντιδραστικότητας και του ετεροκαθορισμού (της απλοϊκής άρνησης). Η άρνηση της υπάρχουσας αθλιότητας είναι αναμφισβήτητα το πρώτο βήμα. Η εξέγερση και ο μηδενισμός είναι αναγκαίοι. Το Μηδέν πρέπει να γίνει ο βατήρας που θα μας εκτοξεύσει στο άπειρο και όχι η κινούμενη άμμος που θα μας βουλιάξει.
Η άρνηση της άρνησης, η επαναστατική διαλεχτική είναι το επόμενο. Ο ενεργητικός μηδενισμός πρέπει να ξεπεραστεί διαλεχτικά και να υψωθεί εκ νέου μέσα από ένα αντιεξουσιαστικό ριζοσπαστικό κίνημα. Κι αυτό θα πει: όχι πια «χώρος», αλλά Κίνημα! Όχι αυτό το δήθεν «κίνημα» που εννοούν κάποια αριστερίστικα γκρου-πούσκουλα ή κάποιοι ενσωματωμένοι «αντιεξουσιαστές» σε έκπτωση και οι νεοχίπηδες ακολουθητές τους για να διατηρούν τα πολιτικά τους μαγαζάκια, αλλά η επανάσταση σε διαρκή κίνηση, πολύμορφη και ενεργητική.
Εάν ο Δεκέμβρης απέδειξε κάτι, είναι ότι το τέλος της ουτοπίας είναι μια ουτοπία δίχως τέλος. Εάν δε θέλουμε απλώς να αυτοθαυμάζουμε το επαναστατικό μας είδωλο στον καθρέφτη του σεχταρισμού, του φετιχισμού και της αυτοανακύκλωσης, τότε ας στρώσουμε τον κώλο μας για την ανάπτυξη ενός πραγματικά επαναστατικού /ριζοσπαστικού κινήματος. Αυτό είναι το στοίχημα της εποχής μας.

Επανάσταση ή βαρβαρότητα.

Δεκέμβρης 2009
Κ.Κ Κορυδαλλού